Ja, het is mogelijk dat je wordt afgeluisterd door je telefoon zonder dat je het in de gaten hebt. Veel apps, functies en virtuele assistenten hebben toegang tot de microfoon van je telefoon en kunnen zelfs geluiden oppikken als je de apps niet gebruikt.
Bedrijven zeggen dat dit is bedoeld om een betere gebruikerservaring te bieden, maar het gaat gepaard met belangrijke privacyproblemen. Wat hoort je telefoon allemaal en wie heeft toegang tot die informatie?
Lees verder en ontdek de risico’s die je loopt als je telefoon je gesprekken afluistert en wat je kunt doen om je data te beschermen.
Waarom luistert je telefoon je af?
Je telefoon luistert je af om je spraakcommando’s te kunnen horen en erop te kunnen reageren. Wanneer je spraakassistent een vraag of verzoek hoort dat begint met bijvoorbeeld Hey, Siri of OK, Google, dan gaat je telefoon op internet op zoek naar het beste antwoord.
Net als wanneer je de zoekmachine van Google gebruikt, kunnen je spraakcommando’s worden gevolgd en gebruikt om gerichte advertenties te tonen. Sommige gebruikers zien deze advertenties als onnodig opdringerig, anderen vinden het wel prettig om gepersonaliseerde, relevantere informatie te zien.
Lees hieronder in meer detail wat een telefoon doet met je spraakcommando’s:
1. Reageren op je verzoeken
Er is een reden waarom zo’n 150 miljoen Amerikanen al gebruikmaken van spraakassistenten, vaak via hun telefoon: ze zijn handig. Virtuele assistenten luisteren naar smartphonegebruikers voor snelle toegang tot handige informatie of services.
Je kunt je assistent gewoon vertellen dat hij iets moet doen zonder dat je het fysiek zelf hoeft te doen. Denk aan spullen bestellen bij Amazon, de beste route vinden via Google Maps of muziek afspelen via Spotify.
2. Je internetactiviteiten in de gaten houden
Spraakassistenten zoals Siri of Google Assistant volgen activiteiten van gebruikers om hun services te verbeteren. Zolang je hiervoor kiest (opt-in), nemen bedrijven als Apple en Google je spraakcommando’s (en nog veel meer) op om je spraakherkenning nauwkeuriger te maken, hun suggesties te verbeteren of meer gepersonaliseerde aanbevelingen te doen, zoals reisroutes of afspraken in je agenda.
Door je patronen en je meestgebruikte commando’s te analyseren, kan de spraakassistent van je telefoon de makers van deze assistent helpen om je een naadlozere, efficiëntere gebruikerservaring te bieden.
3. Gerichte advertenties tonen
Gerichte advertenties zijn bedoeld om je aandacht te trekken door content te tonen die beter aansluit bij je interesses. Nadat je gesprekken en online activiteiten in het algemeen zijn geanalyseerd, helpen virtuele assistenten apps om advertenties te tonen die passen bij je persoonlijke profiel.
Het idee is om advertenties relevanter te maken door inzichten te gebruiken uit je zoekgeschiedenis, je browsegewoonten en, inderdaad, opnamen van je stem. Het is niet anders dan de gerichte advertenties op basis van je zoekgeschiedenis die je in Google ziet. Want de opnamen van je stem kunnen net zo veel over je vertellen.
Zo zie je in je Facebook-tijdlijn misschien dingen die direct te maken hebben met onderwerpen die je tijdens een telefoongesprek of een live gesprek hebt besproken.
Test om te controleren of je telefoon meeluistert
Er is een eenvoudige test waarmee je kunt controleren of je telefoon je gesprekken afluistert:
- Bedenk aan een onderwerp: kies een onderwerp waarin je normaal gesproken niet geïnteresseerd bent, dus een onderwerp dat je niet eerder hebt gebruikt in zoekopdrachten, tijdens het browsen op internet of in gesprekken.
- Begin in de buurt van je telefoon over het onderwerp te praten: nadat je zonder je telefoon en zonder Google een onderwerp hebt gekozen, begin je erover te praten in de buurt van je telefoon. Gebruik zo veel mogelijk trefwoorden.
Als je bijvoorbeeld als onderwerp buitenboordmotoren hebt gekozen, zeg dan dingen als waar kan ik een buitenboormotor kopen, welke buitenboordmotoren zijn betrouwbaar, hoeveel kost een nieuwe buitenboormotor, enzovoort. Zorg ervoor dat de woorden die je gebruikt duidelijk maken dat je een buitenboordmotor wilt kopen. Eén zo’n interactie kan al genoeg zijn, maar probeer het voor de zekerheid een paar dagen achter elkaar. - Kijk naar de advertenties die je te zien krijgt: houd de advertenties die je te zien krijgt in de gaten. Dit kunnen advertenties zijn in je YouTube-video’s, je Google-zoekopdrachten, de tijdlijnen op je sociale media, enzovoort. Als je advertenties begint te zien voor buitenboordmotoren of voor dingen die met boten te maken hebben, dan is het duidelijk: je telefoon luistert je gesprekken af.
Hoe kun je voorkomen dat je telefoon je afluistert?
De beste manier om te voorkomen dat je telefoon je afluistert is om de microfoontoegang uit te schakelen voor applicaties in de instellingen van je telefoon. De stappen hiervoor kunnen afwijken afhankelijk van je telefoon en je besturingssysteem.
Microfoontoegang uitschakelen op iOS-apparaten
Om er zeker van te zijn dat geen enkele ongewenste app of functie toegang heeft tot de microfoon van je iOS-apparaat, moet je Siri helemaal uitschakelen en vervolgens de microfoontoegang uitschakelen voor je apps.
Zo schakel je Siri uit
- Tik op Instellingen > Siri > Siri en zoeken.
- Tik op Uit.
- Als je een pop-up-venster ziet, tik dan op Siri uitschakelen.
Zo schakel je de microfoontoegang uit voor apps op iOS
- Ga naar de app Instellingen en tik op Privacy en beveiliging.
- Tik op de optie Microfoon.
- Zet de schakelaar naast elke app op Uit. De apps hebben nu geen toegang meer tot de microfoon van je telefoon.
Microfoontoegang uitschakelen op Android-apparaten
Om te voorkomen dat Android-telefoons je afluisteren, moet je eerst Google Assistant uitschakelen en vervolgens de microfoontoegang voor je apps. De precieze stappen kunnen afwijken afhankelijk van je apparaat of besturingssysteem.
Zo schakel je Google Assistant uit
- Open de Google-app en tik rechtsboven op je profielfoto of op je initialen.
- Selecteer Instellingen > Google Assistant > Algemeen.
- Schakel Google Assistant uit. Bevestig je keuze eventueel door op Uitschakelen te tikken.
Zo schakel je de microfoontoegang uit voor Android-apps
- Ga naar Instellingen > Privacy > Machtigingen.
- Tik op Microfoon.
- Selecteer Niet toestaan of Weigeren voor alle apps of voor specifieke apps.
Mogen telefoons je afluisteren?
Het korte antwoord is: ja, het is wettelijk toegestaan dat je telefoon je afluistert.
Zonder je toestemming zou het illegaal zijn. Je geeft je toestemming echter door bepaalde apps toegang te geven tot je microfoon en hun algemene voorwaarden te accepteren. Dit betekent dat je telefoon je afluistert met je toestemming, en dat is niet illegaal.
Maar mobiele apparaten kunnen je ook illegaal afluisteren als je deze toestemming niet aan apps hebt gegeven. Dit gebeurt vaak wanneer een telefoon is geïnfecteerd met malware, waardoor kwaadwillenden je kunnen afluisteren.
En ik begrijp het wel: wie gaat nou al die algemene voorwaarden lezen die de meeste telefoons ons voorschotelen. Ze zijn lang en vaak onbegrijpelijk, dus accepteren we ze maar gewoon. Maar als je de tijd en motivatie hebt, lees ze de volgende keer dan eens en kijk of er iets verdachts in staat. Of nog beter: loop je appmachtigingen nog eens door en schakel de microfoontoegang uit voor apps die dit niet nodig hebben.
Tips om je smartphone privé te houden
Spraakassistenten kunnen natuurlijk leuk en handig zijn, maar ze kunnen ook gevaarlijk zijn. Hoewel het steeds gemakkelijker wordt om je te bespioneren via je telefoon, hoef je je geen zorgen te maken: je kunt zelf iets doen om je online privacy te verhogen door voorzichtig te zijn en een paar eenvoudige, proactieve stappen te nemen.
Zo houd je je smartphone privé en bescherm je jezelf online:
- Gebruik een VPN (Virtual Private Network): een VPN versleutelt je internetverbinding en maskeert je IP-adres (Internet Protocol). Hierdoor wordt het moeilijker voor hackers, adverteerders en ISP’s (Internet Service Providers) om je te volgen. Hoewel een VPN niet direct voorkomt dat je wordt afgeluisterd door je telefoon, kan deze wel beperken welke gegevens bedrijven over je verzamelen via je online activiteiten. Zo word je minder gevolgd en krijg je minder gerichte advertenties te zien.
- Gebruik antivirussoftware: een antivirustool zoals Surfshark Antivirus kan je beschermen tegen malware die mogelijk je telefoon heeft geïnfecteerd. Door het risico op malware te beperken, is de kans ook kleiner dat je telefoon zonder je toestemming wordt afgeluisterd. Let op deze alarmsignalen die kunnen betekenen dat je telefoon is gehackt en lees hoe je een gehackte telefoon kunt repareren als er ooit malware wordt gevonden.
- Download alleen apps uit officiële appstores: als je alleen de officiële stores gebruikt, ben je al goed op weg om je te beschermen tegen schadelijke apps van derde partijen die je in de gaten zouden kunnen houden.
- Beperk de microfoontoegang: kijk welke apps toegang hebben tot je microfoon en schakel de toegang uit voor apps die deze niet nodig hebben. Dit geldt ook voor virtuele assistenten.
- Installeer updates voor je besturingssysteem: updates voor je besturingssysteem bevatten vaak beveiligingsupgrades die je beschermen tegen malware.
- Kies een veilig wachtwoord: robuuste wachtwoorden en 2FA (Two-factor Authentication) kunnen je apparaat beschermen in geval van verlies of diefstal. Overweeg ook gebruik te maken van je vingerafdruk, een gezichtsscan en PIN-codes.
Conclusie: worden we afgeluisterd door onze telefoons?
Het kan zijn dat je telefoon je op dit moment afluistert, maar de kans is groot dat je daar zelf toestemming voor hebt gegeven. Hoewel je in de meeste gevallen de microfoontoegang voor apps en spraakassistenten eenvoudig kunt intrekken, moet je het gevaar van verdachte apps of een gehackte telefoon niet negeren.
Gelukkig is daar een oplossing voor: Surfshark One.
Surfshark One is een alles-in-één-cybersecuritypakket met een VPN voor je telefoon, antivirussoftware en nog veel meer voor een extra laag beveiliging voor je telefoon en al je apparaten.
Neem de privacy van je telefoon zelf in de hand
Profiteer van alles-in-één-beveiliging met Surfshark VPN en Antivirus
Koop Surfshark OneVeelgestelde vragen (FAQ)
Word je afgeluisterd door je telefoon?
Ja, je telefoon luistert met je mee. Voor virtuele assistenten moet je microfoon altijd aanstaan. Ze hebben toegang tot je microfoon nodig om bepaalde woorden, zoals “Hé, Siri”, te kunnen oppikken. Apple heeft zelfs juridische consequenties ondervonden omdat ze hebben meegeluisterd met gesprekken van gebruikers om data te kunnen verzamelen.
Kan je telefoon je gesprekken horen?
Ja, dat kan. Spraakassistenten en bepaalde andere apps moeten toegang hebben tot je telefoon. Dat betekent dat ze ook je gesprekken en telefoontjes kunnen opnemen. Daarbij verzamelen ze vaak persoonlijke informatie die je helemaal niet wilde delen. Deze informatie kan helaas worden gebruikt voor gerichte advertenties, het herleiden van je locatie, het verzamelen van data, enzovoort.
Luistert je smartphone de hele tijd mee?
Als je bepaalde apps onbeperkte toegang tot je microfoon hebt gegeven, is het mogelijk dat je telefoon de hele tijd meeluistert. Dit kun je oplossen door de microfoontoegang uit te schakelen voor apps die dit niet nodig hebben of voor apps waarvan je niet wilt dat ze je privacy schenden.
Hoe kun je voorkomen dat je telefoon je afluistert?
De beste manier om te voorkomen dat je telefoon je afluistert, is om de microfoontoegang uit te schakelen voor apps waarvan je niet wilt dat ze informatie over je verzamelen. Dit geldt met name voor spraakassistenten zoals Google Assistant, Siri en Alexa.
Hoe kun je jezelf beschermen als je een smartphone gebruikt?
Volg deze stappen om je telefoon te beveiligen:
1. Gebruik een VPN.
2. Gebruik antivirussoftware.
3. Download alleen apps uit officiële appstores.
4. Installeer updates voor je besturingssysteem.
5. Gebruik een veilig wachtwoord.
6. Beveilig je telefoon met je vingerafdruk of een PIN-code.
Welke gegevens verzamelt je telefoon?
Je spraakassistent kan allerlei data verzamelen via audio-opnamen, waaronder spraakcommando’s, spraakpatronen, namen van contacten, veelgebruikte woorden in gesprekken, metadata over telefoongesprekken en nog veel meer. Deze gegevens kunnen voor allerlei doeleinden worden gebruikt, van gerichte advertenties en het personaliseren van een service tot kwaliteitsverbetering.
Moet ik me zorgen maken dat mijn telefoon meeluistert?
Of je je wel of niet zorgen moet maken dat je wordt afgeluisterd door je telefoon, hangt af van je perceptie. Sommige mensen vinden gerichte advertenties en gepersonaliseerde zoekresultaten handig, anderen vinden ze opdringerig.
Maar dit soort advertenties en zoekresultaten kunnen alleen worden getoond door bepaalde gegevens van je te delen met adverteerders en zoekmachines. Deze gegevens worden deels verzameld via spraakassistenten. Als je je gegevens privé wilt houden, kun je het beste de spraakassistent uitschakelen en een VPN gebruiken om al het verkeer te versleutelen dat door je telefoon wordt verzonden.
Hoe weet ik of mijn telefoon me in de gaten houdt?
Je telefoon zelf houdt je niet in de gaten, maar sommige apps hebben misschien toegang tot je camera zonder dat je het weet. Zo kun je dit controleren:
1. Let op cameralampjes: op iPhones en op sommige Android-telefoons verschijnt er een groen stipje in de statusbalk als de camera wordt gebruikt.
2. Controleer de machtigingen van apps: kijk welke apps toegang hebben tot de instellingen van je camera. Schakel dit uit voor de apps waarvoor je dit niet nodig vindt.
3. Houd het batterijverbruik en dataverbruik in de gaten: onverwachte pieken in beide kunnen wijzen op activiteiten op de achtergrond, zoals het gebruik van je camera.
4. Voer een veiligheidsscan uit: gebruik een betrouwbaar antivirustool om te kijken of er spyware op je telefoon is geïnstalleerd die ongeautoriseerde toegang tot je camera heeft.
Voor extra privacy kun je altijd nog een ouderwetse methode gebruiken: bedek je camera met een fysieke cover of plak de lens af als je de camera niet gebruikt.
