Tabii ki, VPN (Sanal Özel Ağ) kullanıyor olabilirsiniz ancak kullandığınız VPN’in ne tür bir VPN olduğunu biliyor musunuz? Burada bahsetmek istediğimiz konu Surfshark gibi bir marka değil, VPN türüdür. Uzaktan erişim VPN’ler, siteden siteye VPN’ler, kişisel VPN’ler, liste böyle uzayıp gidiyor. Şimdi bunları daha yakından inceleyelim ve aralarındaki farkları öğrenelim.
İçindekiler
Kullanım durumlarına göre sıralanmış VPN çeşitleri
VPN çeşitleri, VPN hizmetlerinden farklıdır. Arabalar üzerinden benzetme yapalım. VPN’leri araba olarak düşünecek olursak VPN çeşitleri de araba çeşitlerine benzerdir: hatchback, sedan, SUV vb. Uygulama ve işlev bakımından farklıdırlar.
Bu durumda, VPN hizmetlerini araba üreticilerine benzetebiliriz: Arabanız Hyundai, Ford veya SsangYong ise VPN’iniz de Surfshark, Nord ya da başka bir şirket olabilir.
Bu benzetmeden yola çıkarsak ücretsiz VPN dört tekerleği olan bir kutudan ibarettir. Tekerleklerden biri de gevşektir.
Ayrıca, CTO da dahil olmak üzere teknoloji uzmanlarımıza göre VPN türleri arasında kesin bir sıralama ve SI sistemi tarafından onaylanmış bir tablo bulunmamaktadır. Ancak insanlar bu tür şeyleri sevdiği için biz de yapmaya karar verdik. Bizim görüşümüz:
Uzaktan erişim VPN’ler: işletmeler ve bireysel kullanıcılar için
Uzaktan erişim VPN, kullanıcının (sizin) bir ağa güvenli ve uzaktan erişmesini sağlar. İş ortamındaki en muhtemel kullanımı, iş ağınıza evinizden erişmenizdir.
Uzaktan erişim VPN’ler nasıl çalışır?
Uzaktan erişim VPN, genellikle cihazınızda yüklü olan bir istemci (uygulama) ile çalışır. Bu istemci, VPN sunucusu ile güvenli bir VPN tüneli kurar. İstemci ve sunucu arasında aktarılan tüm veriler şifrelenir, bu nedenle bağlantıyı normal herkese açık internet üzerinden gerçekleştirseniz bile veriler gizli kalır.
Bunun anlamı nedir?
İşletmeler için: Verileriniz ve kokulu mum üretim tesisinizin kurumsal sırları güvende demektir.
Bireysel kullanıcılar için: Sizin verileriniz de güvende demektir. Birçok ticari VPN türü de aynı şekilde çalışır. Siz kullanıcı olarak bir VPN sunucusuna bağlanırsınız ve böylece, bu sunucunun ağına erişim sağlarsınız… Bu ağ aslında internettir.
Bunun sonucunda aşağıdaki gibi avantajlardan faydalanırsınız:
- Web siteleri ve hizmetler sunucunun IP adresini kaydeder ve sunucunun konumunu sizin konumunuz olarak kabul eder.
- Güvenlik duvarları ve diğer engelleme mekanizmaları, YouTube veya Roblox’a değil VPN sunucusuna bağlandığınızı görür, bu nedenle bağlantının gerçekleşmesine izin verir.
Siteden siteye VPN’ler: büyük ölçekli işletmeler için
Siteden siteye VPN’ler, uzaktan erişim VPN’den daha kapsamlıdır. Bunun nedeni, iki kuruluşun özel ağlarını birbirine bağlamasıdır.
Aynı şirket kendi ağlarını birleştirdiğinde, Kiribati’deki şirket ofisi Varşova’daki ofise bağlanıyor olabilir. Bu, intranet tabanlı siteden siteye VPN olarak adlandırılır. Extranet tabanlıVPN’de, bir şirket başka bir şirketin yalnızca aralarındaki ortaklık için gereken belirli verilere erişmesine izin verebilir. Ayrıca, siteden siteye VPN bazen yönlendiriciden yönlendiriciye VPN olarak adlandırılır.
Genellikle büyük işletmeler tarafından kullanıldığı için siteden siteye VPN’lerin kurulumu karmaşıktır.
Siteden siteye VPN’ler nasıl çalışır?
Siteden siteye VPN, iki kuruluşun özel ağlarını birbirine bağlamak için genellikle yönlendiriciler kullanır.
Yönlendiricilerden biri istemci rolünü üstlenirken diğeri de istemcinin bağlandığı sunucu rolünü üstlenir. Bu model, istemcinin yalnızca bir telefon veya bilgisayar uygulamasından oluştuğu uzaktan erişim modeline göre çok daha karmaşıktır.
Kişisel VPN’ler: bireysel kullanıcılar için
Kişisel VPN, kullanıcı olarak ev ağınıza güvenli bir şekilde erişmek için kurduğunuz bir VPN’dir. Örneğin, evde çıktı almak için bir yazıcı sipariş etmek istediğinizi varsayalım. Bu işlem, güvenli bir kişisel VPN bağlantısı üzerinden gerçekleştirilebilir.
Başka bir açıdan bakacak olursak Surfshark gibi tüketici VPN hizmetlerini kişisel VPN olarak adlandırabilirsiniz çünkü bu VPN’ler bireysel müşteriler tarafından kullanılmak üzere tasarlanmıştır.
Kişisel VPN’ler nasıl çalışır?
Kullanıcı olarak VPN uygulamasını indirir ve seçtiğiniz sunucuya bağlanırsınız. Sizin açınızdan bakacak olursak siz yapmanız gerekeni yaptınız. Tüm veri şifreleme ve parola çözme işlemleri cihazınızdaki sunucu ve istemci tarafından düzenlenir.
Yani kişisel VPN’in işlevi, uzaktan erişim VPN’in işlevine benzerdir… Tek fark, uzaktan erişim VPN’i oldukça küçük bir kurumsal ağda kullanılırken, kişisel VPN internetin tamamında kullanılır.
Kurumsal VPN’ler: tüm işletme türleri için
Kurumsal VPN’ler, uzaktan erişim ve siteden siteye VPN kategorilerine oldukça benzerdir. Sonuç olarak, işletmelere yönelik cazip özellikler sunarlar ve kurulumları için genellikle yalnızca bir işletmenin sağlayabileceği kaynaklar gerekir. Kurumsal VPN çatısı altında çeşitli VPN türleri bulunmaktadır. Bunlardan biri de erişim kontrol VPN’idir.
Kurumsal VPN’ler nasıl çalışır?
Erişim kontrol VPN’lerin amacı belirli şirket verilerine erişimi engellemektir. Örneğin, pazarlama departmanı için oluşturulan bir VPN, kullanıcıların yalnızca pazarlama açısından yararlı olduğu belirtilen verilere ulaşmasına izin verir. Aynı şekilde, mühendislik departmanının da yalnızca mühendislikle ilgili materyalleri görmelerine izin veren erişim kontrolü VPN’ini kullanabilir.
Fiyata göre sıralanmış VPN türleri: premium, ekonomik ve ücretsiz VPN’ler
VPN’lerin dünyasına hoş geldiniz! Surfshark gibi tüketici sınıfı VPN’lerden ya da bu makaleyi okuyan kişinin (yani sizin) kullanabileceği VPN’lerden ele alalım. Premium VPN’ler, ekonomik VPN’ler ve ücretsiz VPN’ler gibi, yalnızca fiyatlarına göre sınıflandırılır. Bu VPN türü, girişimlerine bağlı olarak önceki bölümlerde açıklanan özelliklerden bazılarını barındırabilir.
Gerçek fark, yalnızca abonelik ücreti talep eden herhangi bir VPN’i kapsayan premium VPN’ler ile ücretsiz VPN’ler arasındadır. Günümüzde premium VPN’lerin ne kadar ucuz olduğunu dikkate alırsak artık ekonomik VPN’lerin varlığından söz edemeyiz.
Tüketiciler için seçim çok net olmasa da ücretsiz VPN’ler, premium VPN’lere göre her konuda daha kötüdür. Sunucu sayısı, sunucu konumları, hız, hız sınırlaması olup olmadığı, uygulamanın kullanılabilirliği, desteklenen platformlar ve benzeri işlevler söz konusu olduğunda, premium VPN’ler her zaman daha başarılıdır.
En iyi ücretsiz VPN'lerin sınırlamaları (Techradar'ın verilerine göre): | Karşılaştırma için ücretli VPN (Surfshark): | |
|---|---|---|
Sunucular | 1-50+ | 3200+ |
Sunucu ülkeleri | 1-20+ | 100 |
Veri limitleri | 500MB/ay* - 10GB/ay | Hayır |
~** | Hayır | |
7/24 destek | Hayır*** | Evet |
*Bir sağlayıcı 500 MB/gün sınırlama sunuyor
**Bir sağlayıcı sınırsız veri sunuyor ancak hız düşürme uyguluyor
***Söz konusu 6 VPN'den 4'ü
VPN protokolü türleri ve size en uygun olan VPN protokolü
Kullandığınız VPN türü ne olursa olsun, yine de bir VPN protokolü kullanır. Araba benzetmesini biraz daha açacak olursak VPN protokolünü arabanın çalışmasını sağlayan motora benzetebiliriz. Aynı motorlarda olduğu gibi, çeşitli VPN protokolleri geliştirildi, iyileştirildi, başkaları tarafından değiştirildi ve geçerliliğini yitirdi.
IPSec: İnternet Protokolü Güvenliği
Teknik açıdan bakıldığında, IPSec kendi başına bir VPN protokolü değildir. Bir VPN’in çalışması için gereken güvenli tüneli oluşturabilir ancak güvenli iletişim kuramaz. Bu nedenle, IPSec/IKEv2 genellikle IKEv2 olarak adlandırılır ve daha popülerdir. IPSec tünel oluşturma işlemini yapar, IKEv2 ise tünel oluşturmak için gerekli zemini hazırlar.
Sonuç: IKEv2 en yeni protokol değildir ancak yine de iyi bir protokoldür, ayrıca mobil kullanıcılar açısından da bazı faydaları vardır.
L2TP: Katman 2 Tünel Oluşturma Protokolü
L2TP en yeni protokol değildir ancak en eksisi de değildir. İstihbarat kurumları tarafından ele geçirildiği söylense de, kullanıcılar yalnızca önceden ayarlanmış zayıf bir parola kullandıklarında sorun yaşıyor. VPN hizmetleri genellikle bu durumu kolayca aşar.
Sonuç: L2TP, özellikle hız söz konusu olduğunda çoğunlukla güncelliğini yitirmiştir. Gerçekten modern olan tüm VPN protokolleri daha üstündür.
PPTP: Noktadan Noktaya Tünel Oluşturma Protokolü
PPTP, bu makalede bahsedilen protokollerin çoğundan çok daha yenidir. Microsoft da dahil olmak üzere birçok şirketin ortak çalışmasıyla geliştirilmiştir. Bu nedenle PPTP, yerel VPN özelliğinin bir parçası olarak Windows ile birlikte sunuluyordu.
Sonuç: 2023 yılında PPTP tam anlamıyla kötü bir seçimdir. Hem güncelliğini yitirmiştir hem de güvenlik sorunlarıyla doludur. Başka bir protokolün karşılayamayacağı herhangi bir somut kullanım durumu yoktur.
SSL: Güvenli Yuva Katmanı ve TLS: Aktarım Katmanı Güvenliği
SSL ve TLS tam anlamıyla VPN protokolü değildir ancak alkollüyseniz, gözlerinizi kısarak bakıyorsanız ve hava karanlıksa VPN protokolü sanabilirsiniz (ya da VPN oluştururken kullanabilirsiniz). SSL ve onun devamı olan TLS, günlük internet kullanımınızı güvence altına almak için kullanılır.
Bu nedenle, bunları kullanıp kullanmamayı seçemezsiniz. SSL kullanımdan kaldırılmak üzere ancak bazı eski sistemler hala SSL’e bağlı kalmaya devam ediyor. TLS yeni trenddir, ziyaret ettiğiniz her düzgün web sitesi bağlantıyı TLS ile güvence altına almaktadır.
Sonuç: Ancak her ikisi de VPN protokolü değildir ve SSL kullanımı hızla azalmaktadır.
OpenVPN
OpenVPN, VPN protokolü sektörünün en önemli unsurlarından biridir. Yıllardır her türlü ortamda zorlu testlerden geçirilmiştir. Şimdiye kadarki en yeni tasarım olmayabilir ancak güvenilirdir ve güvenilirlik çok önemlidir.
Sonuç: OpenVPN, kullanabileceğiniz diğer VPN protokollerine iyi bir alternatiftir.
SSH: Secure Shell
SSH, neredeyse bir VPN protokolü olarak düşünülebilir. Benzer prensiplerle çalışır ancak önemli bir fark vardır: VPN tüm trafiğinizi şifreleme özelliğine sahipken, SSH yalnızca belirli bir hedefe olan bağlantıyı korur.
Bununla birlikte, SSH normal kullanıcıların anlayamayacağı bilgisayar mühendisliği işleri ile uğraşan yüksek teknoloji uzmanları arasında çok popülerdir.
Sonuç: SSH bir çeşit VPN gibidir ancak normal tüketicinin erişiminin ötesindedir.
WireGuard
Wireguard, sektördeki en popüler VPN protokollerinden biridir. Diğer VPN’lerden, hatta OpenVPN’den bile daha hızlı ve sorunsuzdur. Son birkaç yılda, tüketici VPN’i pazarındaki payını istikrarlı bir şekilde artırmıştır.
Sonuç: Wireguard’ın performansını şu şekilde açıklayabiliriz: Surfshark olarak kullanıcılarımız için Wireguard’ı varsayılan protokol olarak belirledik.
Sonuç olarak: İhtiyacınız olan VPN türünü seçin
İçinde yaşadığımız müthiş teknolojik gelecekte, VPN türü seçerken bir seçeneğiniz var. Yalnızca VPN’in ne işe yaradığı hakkında tam olarak bilgi sahibi olduğunuzda ihtiyaçlarınıza uygun olanı seçebilirsiniz. Premium VPN çoğu kişinin ihtiyacını karşılar. Surfshark da premium bir VPN’dir, öyleyse neden Surfshark’ı denemiyorsunuz?
SSS
Kaç çeşit VPN vardır?
VPN’lerin kesin bir sınıflandırması olmamakla birlikte, ana çeşitleri şunlardır:
- Uzaktan erişim VPN’ler: uzaktan çalışanların şirket ağına erişmesi için;
- Siteden siteye VPN’ler: birbirlerine bağlanan şirket intranetleri için;
- Kişisel VPN’ler: bireysel müşterilerin kendi ev ağlarına güvenli bir şekilde erişmeleri için;
- Kurumsal VPN’ler: her türlü işletmenin şirket verilerine erişmesi için.
VPN nedir ve çeşitleri nelerdir?
VPN sanal bir özel ağdır, iki bilgisayarı birbirine kabloyla bağlayarak sağlanan güvenliği herkese açık internet üzerinden sunmak için kullanılan bir teknolojidir.
VPN türlerini anlamlı bir şekilde sınıflandırmak için herhangi bir girişimde bulunulmamıştır ancak birçok kişiye göre uzaktan erişim VPN’ler ve siteden siteye VPN’ler en yaygın kullanılan VPN türleridir.
En iyi VPN türü hangisidir?
En iyi VPN türü, VPN’leri türlere ayırma şeklinize bağlıdır. Fiyata göre sıralarsak premium VPN’ler en iyisidir. Kullanım durumlarına göre sıralarsak ihtiyaçlarınıza göre değişiklik gösterir.
