Types of VPNs and when to use them

Używasz VPN (wirtualnej sieci prywatnej)? A czy wiesz, jakiej konkretnie? I nie chodzi o markę, jak np. Surfshark – pytam o rodzaj VPN, czyli VPN zdalnego dostępu, VPN typu „site-to-site”, osobista sieć VPN itp. itd. Jeśli nie masz pewności, już wyjaśniam, jakie rodzaje VPN znajdziesz na rynku i czym się różnią. 

Spis treści

    Rodzaje VPN według zastosowania

    Rodzaje VPN to nie to samo co usługi VPN. Pozwól, że porównam to na przykładzie samochodów. Gdyby sieci VPN były samochodami, rodzaje VPN byłyby rodzajami nadwozia: hatchback, sedan, SUV itp., czyli różniłyby się strukturą i funkcjonalnością. 

    Z kolei usługi VPN byłyby jak producenci samochodów: możesz jeździć Hyundaiem, Fordem czy Toyotą, więc tak samo możesz używać VPN od Surfshark, Nord czy innego dostawcy. 

    W tej analogii darmowa sieć VPN jest jak karton na czterech kółkach, przy czym jedno jest poluzowane. 

    Jest tylko jeden mały problem z wypisaniem wszystkich rodzajów VPN: według naszych ekspertów, i to na wszystkich szczeblach z dyrektorem technicznym włącznie, nie istnieje jeden wyraźny podział VPN ani jedna obowiązująca klasyfikacja. Ale porównania są fajne, więc czemu by nie spróbować? Oto nasz autorski podział:

    VPN zdalnego dostępu – dla firm i indywidualnych użytkowników

    VPN zdalnego dostępu pozwala użytkownikowi (czyli Tobie) uzyskać bezpieczny zdalny dostęp do sieci zewnętrznej. Takie VPN są zazwyczaj stosowane w firmach i dzięki nim możesz łączyć się z siecią firmową z domu. 

    Jak działają VPN zdalnego dostępu? 

    Gdy używasz takiej sieci VPN, musisz mieć klienta (aplikację) na swoim urządzeniu. Klient tworzy bezpieczny tunel VPN do serwera VPN. Wszystkie dane przechodzące pomiędzy klientem i serwerem są zaszyfrowane, czyli ukryte, gdy używasz standardowego publicznego połączenia internetowego.

    Co to oznacza?

    Dla firm oznacza to, że dane pracowników oraz firmowe tajemnice pracodawcy są bezpieczne. 

    Dla indywidualnych użytkowników także oznacza to bezpieczeństwo danych. Wiele komercyjnych sieci VPN działa na tej samej zasadzie. Łączysz się z serwerem VPN i zyskujesz dostęp do sieci dostawcy… czyli po prostu do internetu!

    Korzyści są następujące:

    • Strony i serwisy internetowe odnotowują adres IP serwera i uznają, że lokalizacja serwera jest Twoją lokalizacją. 
    • Zapory sieciowe i inne blokady „widzą”, że łączysz się z serwerem VPN, a nie z YouTubem czy Robloxem, więc zezwalają na połączenie.

    VPN typu „site-to-site” – dla dużych korporacji

    Sieci VPN typu „site-to-site” to duży brat sieci VPN zdalnego dostępu. Takie VPN łączą prywatne sieci dwóch organizacji. 

    Gdy ta sama organizacja łączy się z własną siecią, np. ktoś z biura w Londynie łączy się z biurem w Warszawie, nazywa się to siecią VPN typu „site-to-site” opartą na intranecie. Z kolei w sieci VPN opartej na extranecie jedna firma może zezwolić drugiej na dostęp tylko do określonych danych potrzebnych w ramach współpracy. Sieci VPN typu „site-to-site” są czasami nazywane sieciami „router-to-router”.

    Jako że skonfigurowanie takich sieci VPN jest skomplikowane, głównie używają ich duże firmy. 

    Jak działają VPN „site-to-site”?

    Aby połączyć prywatne sieci dwóch organizacji, VPN typu „site-to-site” często wykorzystuje routery.
    Jeden router jest klientem, a drugi serwerem, z którym łączy się ten pierwszy. Już na tym etapie jest to bardziej skomplikowane niż w sieciach VPN zdalnego dostępu, gdzie klientem jest po prostu aplikacja na telefon lub komputer. 

    Osobiste VPN – dla indywidualnych użytkowników

    Osobista sieć VPN to ta, którą instalujesz na swoim urządzeniu, aby bezpiecznie korzystać z domowej sieci. Powiedzmy, że chcesz uruchomić domową drukarkę – możesz to zrobić przez zabezpieczone połączenie VPN.

    Ogólnie rzecz biorąc, usługi VPN przeznaczone dla konsumentów, takie jak Surfshark, to osobiste sieci VPN, ponieważ są oferowane indywidualnym użytkownikom. 

    Jak działają osobiste VPN?

    Pobierasz aplikację VPN i łączysz się z wybranym serwerem. I to wszystko. Szyfrowaniem i odszyfrowywaniem danych zajmuje się serwer i klient na Twoim urządzeniu. 

    Zatem osobiste VPN spełniają podobną funkcję co VPN zdalnego dostępu, z tym wyjątkiem, że VPN zdalnego dostępu zapewnia dostęp do małej sieci korporacyjnej, a osobista sieć VPN zapewnia dostęp do internetu. 

    VPN dla firm – dla przedsiębiorstw każdego rodzaju

    VPN dla firm w dużej mierze pokrywają się z VPN zdalnego dostępu i „site-to-site”, ponieważ oferują funkcje atrakcyjne dla przedsiębiorstw, a ich konfiguracja wymaga zasobów, jakie często posiadają tylko firmy. Innym rodzajem VPN z kategorii usług dla firm są sieci VPN kontroli dostępu. 

    Jak działają VPN dla firm?

    VPN kontroli dostępu blokują dostęp do określonych danych firmy. Na przykład sieć VPN ustawiona dla działu marketingu umożliwi użytkownikom dostęp jedynie do danych uznanych za niezbędne do celów marketingowych. Z kolei dział inżynierii będzie mógł korzystać jedynie z materiałów związanych z inżynierią. 

    Rodzaje VPN według ceny – płatne, budżetowe i darmowe

    Witaj na Dzikim Zachodzie sieci VPN! W tym rozdziale mówimy o konsumenckich sieciach VPN oferowanych przez Surfshark czy innych dostawców. Płatne sieci VPN – podobnie jak budżetowe i darmowe – klasyfikuje się tylko na podstawie ceny. Oczywiście mogą one zawierać niektóre z funkcji opisanych powyżej, w zależności od dostawcy, ale dla celów tego porównania skupiamy się tylko na koszcie.

    Tak naprawdę porównać można tylko płatne sieci VPN – czyli każdą usługę VPN, za którą trzeba zapłacić – z darmowymi. Jako że płatne sieci VPN są obecnie bardzo tanie, raczej nie można mówić o czymś takim jak „budżetowe” sieci VPN. 

    Co do różnic, nie są one oczywiste dla konsumentów, ponieważ darmowe sieci VPN może i są darmowe, ale pod każdym względem są gorsze od płatnych. Jeżeli chodzi o funkcjonalność, czyli liczbę serwerów, lokalizacje serwerów, prędkość, limity, obsługę aplikacji, kompatybilne platformy itp., płatne VPN wygrywają za każdym razem.

    Ograniczenia najpopularniejszych darmowych VPN (według danych serwisu TechRadar):
    Płatna sieć VPN dla kontrastu (Surfshark):
    Serwery
    1–50+
    Ponad 3200
    Kraje z serwerami
    1–20+
    100
    Limity danych
    500 MB/mies.* – 10 GB/mies.
    Brak
    Ograniczanie prędkości
    ~**
    Brak
    Całodobowe wsparcie
    Brak***
    Tak

    *Jeden dostawca ma limit 500 MB/dziennie
    **Jeden dostawca nie ma limitów danych, ale ogranicza prędkość
    ***4 z 6 ocenianych dostawców VPN

    Surfshark to płatna sieć VPN – może ją wybróbujesz?

    Włącz Surfshark

    Rodzaje protokołów VPN i ich zastosowanie

    Bez względu na to, jakiej sieci VPN używasz, bazuje ona na protokole VPN. Wracając do analogii samochodowej, protokół VPN jest jak silnik – to on sprawia, że sieć VPN działa. Podobnie jak z silnikami, powstało kilka protokołów VPN, które przez lata były udoskonalane, rozwijane, zastępowane innymi i w końcu uznawane za przestarzałe. 

    IPSec – Internet Protocol Security

    IPSec, z technicznego punktu widzenia, nie jest protokołem VPN. Jest w stanie utworzyć bezpieczny tunel, który jest potrzebny do działania usługi VPN, ale nie potrafi nawiązać bezpiecznej komunikacji. To dlatego IPSec/IKEv2 – prawie zawsze zwany po prostu IKEv2 – jest bardziej popularny: IPSec zajmuje się tunelowaniem, a IKEv2 – komunikacją. 

    Podsumowanie: IKEv2 nie jest najnowszym protokołem, ale nadal jest OK, szczególnie na urządzeniach mobilnych.

    L2TP – Layer 2 Tunneling Protocol

    L2TP nie jest ani najnowszym, ani najstarszym protokołem. Wprawdzie krążą plotki, że został rozpracowany przez służby wywiadowcze, ale problem wydaje się występować tylko wtedy, gdy użytkownicy używają słabego wstępnie ustawionego hasła. Dostawcy usług VPN są zazwyczaj mądrzejsi.

    Podsumowanie: L2TP jest ogólnie przestarzały, zwłaszcza jeśli chodzi o prędkość. Każdy bardziej nowoczesny protokół VPN jest lepszy.

    PPTP – Point-to-Point Tunneling Protocol

    PPTP nie jest dużo starszy niż wiele omawianych tu protokołów. Został stworzony przez kilka firm, w tym Microsoft. Dzięki temu jest częścią systemu Windows jako natywna usługa VPN.

    Podsumowanie: w 2023 roku PPTP to po prostu kiepski wybór. Jest przestarzały i awaryjny. Nie istnieje żadne zastosowanie, w którym sprawdziłby się lepiej niż inne protokoły.

    SSL – Secure Sockets Layer i TLS – Transport Layer Security

    SSL i TLS nie są tak naprawdę protokołami VPN, chociaż mogą sprawiać takie wrażenie, ale tylko jeśli zmrużysz oczy w ciemności i po kilku głębszych (lub gdy ktoś Cię do tego przekona). SSL i jego następca TLS są używane do zabezpieczania połączeń internetowych. 

    Nie możesz więc wybrać, czy chcesz ich używać. SSL powoli wychodzi z użycia, ale niektóre starsze systemy nadal na nim bazują. TLS to nowa jakość, więc każda porządna strona, na którą wchodzisz, powinna zabezpieczać tym protokołem Twoje połączenie.

    Podsumowanie: ani SSL, ani TLS nie są protokołami VPN, a SSL powoli wychodzi z użycia.

    OpenVPN

    OpenVPN to jeden z głównych protokołów VPN. Jest od lat testowany w różnych warunkach. Może nie jest najnowszy, ale godny zaufania, co jest najważniejsze.

    Podsumowanie: OpenVPN to dobra alternatywa dla innych protokołów VPN.

    SSH – Secure Shell

    SSH można prawie uznać za protokół VPN. Działa na podobnej zasadzie, z jedną różnicą: chroni tylko jedno połączenie z konkretną lokalizacją docelową, podczas gdy VPN szyfruje cały Twój ruch. 

    Mimo tego SSH jest bardzo popularny wśród technicznie uzdolnionych nerdów, którzy robią różne cuda z komputerami, niezrozumiałe dla zwykłych użytkowników.

    Podsumowanie: SSH to coś jak VPN, ale poza zasięgiem normalnych użytkowników.

    WireGuard

    WireGuard to jeden z najlepszych protokołów VPN na rynku. Jest szybszy i lepszy od innych, nawet od OpenVPN. W ostatnich latach zdobywa coraz większą popularność w segmencie konsumenckich sieci VPN.

    Podsumowanie: WireGuard jest tak dobry, że w Surfshark jest domyślnym protokołem.

    Podsumowanie: wybierz taką sieć VPN, jakiej potrzebujesz

    W świecie niesamowitych technologii, w jakim żyjemy, możesz wybrać taką sieć VPN, jaką chcesz. Tylko zanim dokonasz wyboru, dokładnie sprawdź, co oferuje każdy rodzaj VPN. Dla większości osób idealnie sprawdzi się płatna sieć VPN. Tak się składa, że taką siecią jest Surfshark, więc może włączysz ją już dziś?

    Wybierz najlepszą osobistą sieć VPN

    Włącz Surfshark

    Najczęściej zadawane pytania

    Ile jest rodzajów VPN?

    Wprawdzie nie istnieje jedna obowiązująca klasyfikacja, ale sieci VPN można podzielić następująco:

    • VPN zdalnego dostępu – dla pracowników łączących się zdalnie z siecią firmową.
    • VPN typu „site-to-site” – dla połączenia firmowych intranetów. 
    • Osobiste VPN – dla indywidualnych użytkowników do bezpiecznego łączenia się z domową siecią.
    • VPN dla firm – dla przedsiębiorstw każdego rodzaju do uzyskiwania dostępu do danych firmowych.

    Co to jest sieć VPN i jakie są jej rodzaje?

    VPN to wirtualna sieć prywatna, czyli technologia wykorzystywana do imitowania bezpiecznego połączenia pomiędzy dwoma komputerami, ale w publicznej sieci internetowej. 

    Jeszcze nikt nie wpadł na pomysł stworzenia ostatecznej klasyfikacji rodzajów VPN, ale wiele osób dzieli je na VPN zdalnego dostępu oraz VPN typu „site-to-site”.

    Jaki jest najlepszy rodzaj VPN?

    Najlepszy rodzaj VPN zależy od tego, jak dzielisz sieci VPN. Jeśli według ceny, najlepsze są płatne sieci VPN. Jeśli według zastosowania, zależy to od Twoich potrzeb.