20 oszustw na Telegramie, na które trzeba uważać – i jak się przed nimi chronić

Telegram to multiplatformowy komunikator i jedna z największych platform komunikacyjnych na świecie. Niestety, jego popularność przyciąga cyberprzestępców jak magnes – oszuści masowo zjawiają się na platformie, szukając łatwych ofiar. Dlatego właśnie tak ważne jest, by odpowiednio się chronić podczas korzystania z tej aplikacji.

Zanim jednak będziesz w stanie to robić, musisz wiedzieć, z czym masz do czynienia. Przyjrzyjmy się więc bliżej różnym typom oszustw na Telegramie, na które warto uważać, oraz najlepszym sposobom na zachowanie bezpieczeństwa.

Na czym polegają oszustwa na Telegramie

Telegram stał się ulubionym narzędziem oszustów z kilku powodów. Przy 950 milionach aktywnych użytkowników miesięcznie stanowi gigantyczną bazę potencjalnych ofiar. Niektóre z jego funkcji również ułatwiają działanie oszustom. Na przykład – do założenia konta wystarczy numer telefonu. Świetne dla anonimowości, ale kiepskie pod względem bezpieczeństwa. 

Tymczasem funkcje, takie jak udostępnianie plików czy wsparcie dla automatycznych botów, pozwalają oszustom dotrzeć do tysięcy użytkowników jednocześnie – maksymalizując szkody przy minimalnym wysiłku. Weźmy na przykład fałszywy kanał „Coinbase” – niemal codziennie promuje on przekręty związane z rozdawnictwem, wykorzystując opłacane boty do wzbudzania sztucznego zainteresowania. 

Popularność Telegrama wśród entuzjastów kryptowalut sprawia również, że platforma ta stała się rajem dla oszustw związanych z kryptowalutą. Na przykład oszuści wykorzystali poparcie Donalda Trumpa dla projektu kryptowalutowego WLF (World Liberty Financial), rzekomo emitując reklamy na oficjalnym kanale WLF, w których obiecywali nawet $15 000 dolarów w kryptowalucie tym, którzy „podłączą” swój portfel crypto. 

Bez względu na zastosowaną metodę, oszustwa na Telegramie zazwyczaj mają ten sam schemat. Oszuści tworzą najpierw fałszywe profile lub kanały, które wyglądają na autentyczne. Następnie kontaktują się bezpośrednio lub wabią Cię kuszącymi ofertami, wielkimi szansami albo „ekskluzywnym dostępem”. Gdy tylko złapiesz haczyk, próbują wyciągnąć od Ciebie dane osobowe lub pieniądze.

Rodzaje oszustw na Telegramie, na które trzeba uważać

Większość oszustów na Telegramie ma jeden cel – Twoje pieniądze lub wrażliwe dane, które można wykorzystać. Różnią się tylko sposobem, w jaki próbują je zdobyć.

Oszustwa typu phishing

Phishing to jeden z najczęstszych typów oszustw na tej platformie. Polega na tym, że oszuści wysyłają fałszywe linki, aby nakłonić Cię do podania swoich danych logowania. Tego typu linki często naśladują oficjalne strony logowania Telegrama lub innych serwisów, tworząc złudne poczucie bezpieczeństwa. Gdy już zdobędą Twoje dane, przejmują kontrolę nad kontem. 

Następnie mogą podszywać się pod Ciebie, oszukiwać Twoje kontakty i innych użytkowników albo uzyskać dostęp do poufnych informacji, takich jak prywatne wiadomości, udostępnione pliki czy dane płatnicze.

Oszustwa polegające na podszywaniu się

W przypadku oszustw z podszywaniem się przestępcy udają zaufane osoby lub instytucje, by skłonić Cię do ujawnienia danych osobowych, podania danych logowania lub dokonania przelewu. 

Często tworzą fałszywe profile albo przejmują istniejące konta – zwykle należące do osób, które znasz – by wzbudzić zaufanie, zanim spróbują przejąć Twoje konto albo przekierować Cię na stronę phishingową. Innym razem mogą udawać członka rodziny lub przyjaciela w potrzebie, licząc na to, że w pośpiechu przekażesz im dane, pieniądze lub innego rodzaju pomoc finansową.

Oszustwa kryptowalutowe

Przekręty kryptowalutowe na Telegramie mają różne formy, ale niemal zawsze obiecują wysokie lub „gwarantowane” zyski. Oszuści często podają się za ekspertów z „tajemną wiedzą” i posługują się fikcyjnymi danymi rynkowymi, by nakłonić Cię do przekazania kryptowalut, gotówki lub danych logowania do kont. Czasem pokazują nawet spreparowane zyski, byś dłużej inwestował(a) lub przesłał(a) jeszcze więcej pieniędzy. 

Przykładem jest schemat „pump and dump” – oszuści sztucznie zawyżają cenę danego aktywa, zachęcając innych do kupna. Gdy cena rośnie wraz z zainteresowaniem, sprzedają swoje udziały po zawyżonej cenie, powodując gwałtowny spadek wartości.

Oszustwa romantyczne

Nieuczciwi gracze żerujący na osobach poszukujących miłości tworzą fałszywe profile, budują relację, a następnie proszą o pieniądze. Na przykład mogą poprosić o fundusze na bilet lotniczy, by się z Tobą spotkać. Gdy tylko wyślesz pieniądze, pojawia się „niespodziewany problem” i do spotkania nie dochodzi. Innym razem mogą twierdzić, że pilnie potrzebują pieniędzy na czynsz lub leczenie. 

Tego typu oszuści zwykle powtarzają ten sam schemat, dopóki nie przerwiesz kontaktu – albo dopóki nie opróżnią Twojego konta, zostawiając Cię ze złamanym sercem i pustym portfelem.

Fałszywe oferty pracy

Kolejnym coraz popularniejszym oszustwem na Telegramie są fałszywe oferty pracy. Oszuści publikują fikcyjne ogłoszenia, podszywając się pod rekruterów oferujących świetnie płatne stanowiska. Aby dodatkowo skusić ofiarę, obiecują atrakcyjne korzyści, takie jak elastyczne godziny pracy czy możliwość pracy zdalnej. 

Jednak aby dostać pracę, często trzeba wpłacić zaliczkę za rezerwację stanowiska lub zakup „materiałów szkoleniowych”. Innym razem przesyłają fałszywe pytania rekrutacyjne, których celem jest wyłudzenie danych osobowych – potem je sprzedają lub wykorzystują do kradzieży tożsamości.

Złośliwe oprogramowanie i fałszywe aplikacje

Cyberprzestępcy często rozpowszechniają złośliwe oprogramowanie, podszywając się pod legalne aplikacje na Telegramie. Intensywnie promują je w grupach lub prywatnych wiadomościach, a następnie udostępniają linki do pobrania.

Kliknięcie takiego linku może mieć poważne konsekwencje – złośliwe oprogramowanie może uzyskać dostęp do Twoich danych, wykraść dane logowania, a nawet zdalnie przejąć kontrolę nad Twoim urządzeniem. W niektórych przypadkach może też śledzić Twoją aktywność, kraść dane finansowe lub zainstalować ransomware, które blokuje urządzenie i żąda okupu za jego odblokowanie.

Fałszywe rozdawnictwo (giveaway scams)

W oszustwach typu „giveaway” przestępcy podszywają się pod znane marki lub osobistości, organizując fikcyjne konkursy z nagrodami – kusząc obietnicą darmowych prezentów, gotówki czy innych korzyści. Aby odebrać nagrodę, musisz podać dane osobowe: e-mail, adres domowy czy dane bankowe. Później te informacje wykorzystywane są do kradzieży tożsamości, spamu lub innych oszustw.  

Niektórzy dodatkowo proszą o drobną opłatę „za wysyłkę” lub „przetwarzanie”. Jednak gdy tylko zapłacisz, ślad po nich znika – a nagrody oczywiście nigdy nie dostajesz.

Piramidy finansowe

Stare jak świat oszustwo – piramidy finansowe – polegają na rekrutowaniu nowych osób zamiast oferowaniu realnych produktów czy usług. Na Telegramie oszuści tworzą efektowne grupy i kanały, obiecując szybki i łatwy zarobek. Zasada jest prosta: wpłacasz wpisowe lub dokonujesz „inwestycji” i dostajesz obietnicę wysokich zysków, jeśli przyciągniesz kolejnych uczestników. 

W rzeczywistości Twoje zyski pochodzą głównie z wpłat nowych rekrutów – to konstrukcja jak domek z kart, który zawali się, gdy zabraknie kolejnych chętnych.

Pułapki subskrypcyjne

Nie daj się również skusić darmowymi lub tanimi ofertami na Telegramie. Oszuści chętnie zwabiają ofiary promocjami typu „darmowy okres próbny”, „oferta ograniczona czasowo” czy „ekskluzywny dostęp”, by potem bez Twojej wiedzy obciążyć Cię cyklicznymi płatnościami. 

Wypisanie się z takiej subskrypcji bywa prawdziwym koszmarem – kontakt z obsługą klienta jest utrudniony, a proces anulowania celowo zagmatwany. Co więcej, mogą doliczyć dodatkowe opłaty za rezygnację.

Fałszywe zbiórki charytatywne

Niepokojącym trendem na Telegramie są też fałszywe zbiórki na cele charytatywne. Oszuści podszywają się pod organizacje charytatywne, aby wyłudzić datki od niczego niepodejrzewających użytkowników. Zwykle wykorzystują emocjonalne komunikaty, zdjęcia, filmy i dramatyczne apele, by grać na uczuciach. Często też naciskają na szybkie działanie, twierdząc, że „liczy się każda minuta”.

Niektórzy podszywają się pod znane fundacje, twierdząc, że zbierają na pomoc ofiarom katastrof lub działania społeczne. Gdy tylko zbiorą wystarczająco dużo „darowizn”, znikają bez śladu.

Przejęcie konta

Do przejęcia konta dochodzi wtedy, gdy cyberprzestępcy zdobywają dostęp do Twojego konta na Telegramie za pomocą phishingu lub technik inżynierii społecznej. Zwykle wykorzystują wiadomości łudząco przypominające te od zaufanych źródeł lub oficjalnych kanałów. 

Na przykład mogą twierdzić, że doszło do nagłego problemu z bezpieczeństwem lub technicznego błędu i proszą Cię o „weryfikację konta” poprzez kliknięcie w link i podanie danych. Czasem też podszywają się pod znajomych lub rodzinę, wysyłając podejrzane linki. Jeśli dasz się złapać i podasz dane, przejmują Twoje konto, by kontynuować oszustwa lub kraść poufne informacje.

Podszywanie się pod pomoc techniczną Telegrama

Zachowaj szczególną ostrożność, jeśli ktoś podaje się za pomoc techniczną Telegrama – oszuści często podszywają się pod pracowników, by wyłudzić informacje. Mogą twierdzić, że wystąpił problem z Twoim kontem i poprosić o dane logowania lub inne poufne informacje, by rzekomo go rozwiązać. 

Niektórzy proszą też o opłatę za „usunięcie usterki” lub „wsparcie premium”. Zdarza się również, że próbują przejąć zdalną kontrolę nad Twoim urządzeniem, tłumacząc to potrzebą rozwiązania problemu.

Oszustwa typu scareware

Oszustwa typu scareware na Telegramie polegają na stosowaniu fałszywych alertów bezpieczeństwa, by przestraszyć Cię i nakłonić do pobrania złośliwego oprogramowania. Zwykle zaczynają się od fikcyjnego ostrzeżenia, że Twoje urządzenie lub konto zostało zhakowane, po czym zachęcają do kliknięcia w link lub pobrania pliku, który rzekomo „rozwiąże problem”. 

W rzeczywistości link lub plik zawiera złośliwe oprogramowanie lub oprogramowanie szpiegujące, które infekuje Twoje urządzenie. Po instalacji może kraść dane osobowe, podsłuchiwać prywatne rozmowy lub przejmować konta. Czasem zawiera także ransomware, które szyfruje pliki lub blokuje urządzenie do momentu zapłacenia okupu.

Fałszywa sprzedaż produktów

Oszuści potrafią zwabić Cię ofertami niezwykle niskich cen – tylko po to, by nigdy nie dostarczyć zamówionych towarów. Prowadzą przekonujące kampanie reklamowe z ograniczonymi czasowo promocjami lub „specjalną wyprzedażą” popularnych produktów, by skłonić Cię do szybkiego działania. 

Gdy tylko podasz dane płatnicze lub przelejesz pieniądze, znikają razem ze swoimi „produktami”. Czasem przesyłają nawet fałszywe numery śledzenia przesyłek, by zyskać na czasie.

Oszustwa na opłatę członkowską

W tego typu oszustwie płacisz za dostęp do fikcyjnych, ekskluzywnych grup lub kanałów. Oszuści zakładają fałszywe grupy lub kanały na Telegramie, które rzekomo oferują unikalne treści lub wyjątkowe korzyści. Przedstawiają je jako coś bardzo pożądanego, dostępnego tylko dla nielicznych wybranych. 

Aby dołączyć, musisz wykupić członkostwo – jednorazowo lub w formie subskrypcji. Po dokonaniu wpłaty oszuści albo całkowicie znikają, albo dodają Cię do pustej lub nic nieznaczącej grupy.

Fałszywe grupy inwestycyjne

Na Telegramie roi się od fałszywych grup i kanałów inwestycyjnych, które obiecują „tajne wskazówki”, wysokie zyski i eksperckie porady dotyczące giełdy czy inwestycji. Administratorzy takich grup często podają się za finansowych geniuszy z długą listą „referencji” i historii sukcesu – wszystko oczywiście zmyślone, by wzbudzić zaufanie.

Aby uzyskać dostęp do ich wskazówek, trzeba wykupić członkostwo lub kurs – a za grupy premium i dodatkowe korzyści trzeba dopłacić jeszcze więcej.

Oszustwa z kartami podarunkowymi

Karty podarunkowe to ulubione narzędzie oszustów na Telegramie ze względu na ich anonimowość. W przeciwieństwie do przelewów bankowych czy płatności online, nie ujawniają danych osobowych. 

W oszustwach tego typu przestępcy nakłaniają Cię do zakupu kart podarunkowych i udostępnienia kodów. Na przykład mogą zaoferować rzekomą pracę, która „wymaga” zakupu kart na potrzeby szkolenia lub materiałów, prosząc o kody w celu „zwrotu kosztów”. Innym razem podszywają się pod znajomego lub członka rodziny w nagłej potrzebie i proszą o karty podarunkowe.

Boty wykradające dane

Boty do zbierania danych na Telegramie to złośliwe narzędzia, które podszywają się pod rozrywkę, np. quizy osobowości, ciekawostki, horoskopy czy wróżby w celu gromadzenia danych osobowych. Często są promowane w grupach, kanałach lub wysyłane w wiadomościach prywatnych – obiecując spersonalizowane wyniki lub nagrody w zamian za udział.

W rzeczywistości ich celem jest zebranie Twoich danych osobowych, takich jak imię i nazwisko, adres e-mail, numer telefonu, a czasem nawet bardziej wrażliwych informacji. Zebrane dane są potem wykorzystywane do złośliwych celów – od kradzieży tożsamości, przez ukierunkowany phishing, aż po spam.

Oszustwa na loterie i nagrody

W tego typu oszustwach ofiary są zwabiane obietnicą fałszywych wygranych w loteriach lub nagród, które można rzekomo odebrać dopiero po dokonaniu opłaty. Oszustwo polega na wymyśleniu kreatywnego, ale przekonującego powodu, np. podatki, koszty przetwarzania lub opłaty za przesyłkę. Niektórzy twierdzą, że wystarczy jedynie podać dane osobowe do „weryfikacji”.

Gdy oszuści otrzymają to, czego chcieli, znikają bez śladu lub wymyślają kolejne opłaty i przeszkody. Ostatecznie nagrody nie ma – to tylko pretekst, by wyciągnąć z Ciebie jak najwięcej pieniędzy, zanim się ulotnią.

Szantaż i wymuszenia

Szantaże i wymuszenia często są rozwinięciem oszustw romantycznych lub opierają się na budowaniu relacji, by skłonić Cię do udostępnienia prywatnych zdjęć lub nagrań. To, co udostępnisz, staje się później narzędziem szantażu – cyberprzestępcy grożą upublicznieniem wrażliwych materiałów, jeśli nie zapłacisz okupu. 

Inni stosują taktyki zastraszania, twierdząc, że posiadają Twoje prywatne zdjęcia, wiadomości lub dane pochodzące z wycieków czy włamań. Następnie żądają okupu, często z bardzo krótkim terminem zapłaty, by wywołać panikę i skłonić Cię do natychmiastowej reakcji.

Jak chronić się przed oszustwami na Telegramie

Aby zachować bezpieczeństwo na Telegramie, warto wdrożyć kilka prostych, ale skutecznych działań, które pomogą uniknąć pułapek zastawionych przez oszustów. Oto najważniejsze z nich:  

Stosuj zasady bezpiecznego korzystania z aplikacji

Jednym z najlepszych sposobów na ochronę przed oszustwami jest przestrzeganie podstawowych zasad bezpieczeństwa: Oto kilka kluczowych:

• włącz uwierzytelnianie dwuskładnikowe (2FA), aby dodać dodatkową warstwę ochrony wymagającą drugiego etapu weryfikacji;
• używaj silnych, unikalnych haseł, które trudno odgadnąć – najlepiej zawierających małe i wielkie litery, cyfry i znaki specjalne; 
• sprawdź i ogranicz uprawnienia nadane aplikacji Telegram – pozwól jej tylko na to, co niezbędne;
• dostosuj ustawienia prywatności, by kontrolować, kto może widzieć Twoje informacje i kontaktować się z Tobą przez aplikację; 
• regularnie aktualizuj Telegram, aby korzystać z najnowszych poprawek bezpieczeństwa i usprawnień.

Zachowaj ostrożność

Klasyczna rada w przypadku oszustw „starej daty” wciąż sprawdza się w świecie cyfrowym. Zachowaj czujność wobec niechcianych wiadomości i próśb, nawet jeśli wyglądają na uprzejme lub profesjonalne. Unikaj ofert, które brzmią zbyt pięknie, by były prawdziwe, żądają podania danych osobowych lub wywierają presję na szybką decyzję. Nie klikaj w linki ani nie otwieraj załączników od nieznanych lub podejrzanych nadawców. 

Zanim wejdziesz w interakcję z nowym kontaktem, grupą czy kanałem – sprawdź ich autentyczność w internecie lub skontaktuj się przez zaufane źródła. Oficjalne kanały i użytkownicy mają niebieski znacznik weryfikacji obok swojej nazwy.

Używaj VPN

Korzystanie z VPN (wirtualnej sieci prywatnej), takiego jak Surfshark, to dodatkowa, cenna warstwa ochrony podczas korzystania z Telegrama. VPN szyfruje Twoje połączenie internetowe, dzięki czemu dane stają się nieczytelne dla osób, które próbują je przechwycić lub podejrzeć. To skutecznie chroni Cię przed oszustami na Telegramie, którzy mogą próbować wykraść lub wykorzystać Twoje dane osobowe. 

Sukces wielu oszustw zależy od informacji, które przestępcy są w stanie o Tobie zebrać – czasem wystarczy do tego sam adres IP (Internet Protocol). Na przykład znajomość Twojej lokalizacji może pomóc im przeprowadzić atak phishingowy, podszywać się pod kogoś znajomego lub wciągnąć Cię w tzw. oszustwo na romans. VPN ukrywa Twój adres IP, co znacząco ogranicza ryzyko stania się celem ataków wykorzystujących luki powiązane z adresem IP. 

Korzystaj z Alternative ID

Alternative ID, dostępne we wszystkich planach Surfshark, umożliwia utworzenie wirtualnej tożsamości – z fikcyjnym imieniem i adresem e-mail – do użycia na Telegramie. Możesz dostosować swoją personę, wybierając takie dane jak imię, data urodzenia, adres, płeć i kraj.

Dzięki temu Twoja prawdziwa tożsamość pozostaje ukryta przed innymi użytkownikami Telegrama, co utrudnia oszustom personalizowanie ataków. Alternative ID ogranicza także ilość danych osobowych, do których mogą mieć dostęp cyberprzestępcy – zmniejszając ryzyko wycieku informacji i oszustwa, zwłaszcza gdy dołączasz do nowych kanałów, grup lub rozmawiasz z nieznajomymi.

Co zrobić, jeśli padniesz ofiarą oszustwa na Telegramie

W miarę jak oszustwa na Telegramie stają się coraz bardziej wyrafinowane, coraz trudniej ich uniknąć. Jeśli znajdziesz się w nieprzyjemnej sytuacji i zostaniesz oszukany, natychmiast wykonaj następujące kroki:

• Udokumentuj – zrób dokładne zrzuty ekranu rozmów, transakcji i innych istotnych informacji jako dowody;
• Zgłoś – przekaż zebrane materiały do @notoscam na Telegramie, by zgłosić konto, grupę lub kanał albo wyślij je mailem na abuse@telegram.org; 
• Zmień hasła – natychmiast zmień hasło do Telegrama i innych kont powiązanych z aplikacją lub potencjalnie naruszonych;
• Aktywuj – włącz uwierzytelnianie dwuskładnikowe (2FA) w Telegramie, by zwiększyć bezpieczeństwo i zapobiec nieautoryzowanemu dostępowi;
• Skontaktuj się – jeśli dokonałeś jakiejkolwiek płatności, poinformuj swój bank lub instytucję finansową, by spróbować cofnąć transakcję i zapobiec kolejnym;
• Zablokuj – tymczasowo zablokuj karty powiązane z kontem Telegram, aby zapobiec ich nadużyciom;
• Monitoruj – uważnie obserwuj swoje konta bankowe i finansowe pod kątem podejrzanych operacji i natychmiast zgłaszaj wszelkie nieznane transakcje;
• Ostrzeż innych – poinformuj rodzinę i znajomych o oszustwie, aby byli czujni, jeśli ktoś podszywałby się pod Ciebie lub wysyłał podejrzane wiadomości.

Bądź czujny i chroń się przed oszustwami na Telegramie

Kradzież tożsamości, straty finansowe, wycieki danych i złamane serca to tylko niektóre z konsekwencji braku ostrożności na Telegramie. Wraz z napływem nowych oszustw warto działać proaktywnie i zabezpieczyć się przed zagrożeniami. 

Zacznij od podstaw: używaj silnych haseł, włącz 2FA i ostrożnie podchodź do kontaktów i treści w aplikacji. Dla dodatkowej ochrony prywatności i bezpieczeństwa korzystaj z VPN, który szyfruje Twoje dane i maskuje adres IP.

Oszuści uwielbiają Telegram

Chroń swoje dane dzięki niezawodnemu VPN

Wybierz Surfshark