Four padlocks surrounding a hand with its index finger extended.

Często nazywane protokołami tunelowania protokoły VPN (czyli protokoły wirtualnej sieci prywatnej), to zasady, które sprawiają, że sieć VPN działa bezproblemowo, bezpiecznie i niezawodnie. Istnieje dużo różnych protokołów VPN – przedstawimy tu ich porównanie.

Co to jest protokół VPN?

Można go porównać do instrukcji, które określają sposób kierowania danych i ruchu pomiędzy Twoim komputerem a serwerem VPN. Oprogramowanie VPN na Twoim urządzeniu wykorzystuje protokoły, aby nawiązać i utrzymać bezpieczne połączenie z serwerem VPN.

Spis treści

    Protokoły VPN – porównanie

    Oto krótkie porównanie protokołów w tabeli. Zwracamy uwagę na to, że stabilność protokołu VPN (rozumiana jako brak problemów z połączeniem) zależy nie tylko od protokołu, ale także od konfiguracji serwera dostawcy VPN.

    Protokół VPN
    Bezpieczeństwo
    Prędkość
    Algorytm szyfrowania
    Konfiguracja
    Zastosowanie
    OpenVPN TCP
    Bardzo bezpieczny (brak znanych luk w zabezpieczeniach)
    Bardzo szybki
    AES-256-GCM
    Łatwa z VPN, trudna sama w sobie
    Kompatybilny z routerem, do codziennego użytku
    OpenVPN UDP
    Bardzo bezpieczny (brak znanych luk w zabezpieczeniach)
    Bardzo szybki
    AES-256-GCM
    Łatwa z VPN, trudna sama w sobie
    Kompatybilny z routerem, do codziennego użytku
    IKEv2/IPSec
    Bardzo bezpieczny (brak znanych luk w zabezpieczeniach)
    Bardzo szybki
    AES-256-GCM
    Łatwa z VPN, trudna sama w sobie
    Połączenia na krótkich odległościach, sieci komórkowe, do codziennego użytku
    L2TP/IPsec
    Zabezpiecza
    Szybki
    AES-256-GCM
    Łatwa w Windowsie
    Większa prywatność podczas przeglądania internetu
    WireGuard
    Bardzo bezpieczny (brak znanych luk w zabezpieczeniach)
    Bardzo szybki
    ChaCha20
    Łatwa
    Do codziennego użytku
    PPTP
    Niezbyt bezpieczny
    Bardzo szybki
    128-Bitowe MPEE
    Bardzo łatwa
    Przestarzały i nie zalecamy korzystania z niego z powodu znanych luk w zabezpieczeniach
    SSTP
    Przeciętny
    Przeciętny
    AES-256-GCM
    Łatwa w Windowsie
    Łączenie urządzeń z Windowsem
    SoftEther
    Bardzo bezpieczny (brak znanych luk w zabezpieczeniach)
    Bardzo szybki
    AES-256-GCM
    Przez klienta
    Do codziennego użytku

    Tabela z porównaniem protokołów VPN

    Zdefiniujmy teraz niektóre z bardziej złożonych kategorii:

    Bezpieczeństwo – wynik dla każdego protokołu jest kombinacją różnych danych, takich jak siła szyfrowania, integralność danych (gwarancja, że nikt nie majstruje przy danych podczas ich przesyłania) oraz wrażliwość na znane formy ataku.

    Prędkość – prędkość protokołu VPN była mierzona biorąc pod uwagę elementy, które składają się na przesył danych i to, w jaki sposób wpływają one na prędkość połączenia (szyfrowanie, opóźnienie sieci, przepustowość, kompresja danych, etc.).

    Na przykład silniejsze szyfrowanie (np. AES-256) zazwyczaj spowalnia połączenie bardziej od słabszego szyfrowania (np. AES-128 in PPTP). OpenVPN wykorzystuje kompresję danych, co wpływa na prędkość ich przesyłu.

    Konfiguracja – niektóre protokoły są łatwe do skonfigurowania, bo potrzebna do tego jest tylko aplikacja VPN, podczas gdy inne trzeba konfigurować manualnie bez pomocy dedykowanej aplikacji i trzeba do tego posiadać pewną wiedzę techniczną (jak OpenVPN). Wyniki w tej kategorii opierają się na tym, jak łatwo byłoby przeciętnemu użytkownikowi skonfigurować i używać danego protokołu. 

    Omówienie różnych protokołów VPN

    Zagłębiając się w zagadnienie protokołów VPN, ważne jest wiedzieć, że protokół VPN łączy w sobie „mniejsze” protokoły w celu stworzenia bezpiecznego i prywatnego kanału komunikacji. Każdy z „mniejszych” protokołów pełni określoną funkcję, jak szyfrowanie danych, nawiązywanie połączenia i zapewnianie integralności danych.

    Przygotowaliśmy tabelę zalet i wad standardowych w branży protokołów VPN. Zobacz, co wyróżnia niektóre z nich:

    OpenVPN

    Zalety:
    Wady:
    Brak znanych luk w zabezpieczeniach
    Nie najszybszy z powodu długiego kodu
    Szyfrowanie i uwierzytelnianie na najwyższym poziomie
    Konfiguracja może wydawać się skomplikowana
    Open source

    OpenVPN to protokół typu open source dostępny jako oprogramowanie i protokół dla usług VPN. Jego procesy szyfrowania i weryfikacji oparte są na metodologii TLS (Transport Layer Security).

    OpenVPN jest zazwyczaj łączony z bardzo bezpiecznym algorytmem szyfrowania AES-256-GCM, a dzięki temu, że jego kod źródłowy jest powszechnie dostępny specjaliści z całego świata mogą sprawdzać go pod kątem luk w zabezpieczeniach itp. 

    Całkiem trudno jest samodzielnie skonfigurować OpenVPN, ale nie jest to żaden problem, gdy używasz usługi VPN takiej jak Surfshark wszystko masz już ustawione. 

    OpenVPN TCP vs UDP: co to jest?

    TCP i UDP to dwa różne protokoły warstwy transportowej, których OpenVPN używa do nawiązywania połączenia VPN.

    TCP (Transmission Control Protocol) – dane są przesyłane w sekwencji, a do każdego pakietu danych jest przypisywany kod identyfikacyjny. Jeśli pakiet danych zagubi się lub zostanie wysłany w niewłaściwej kolejności, odbiorca wskaże, że musi on zostać wysłany ponownie. Dlatego TCP jest zazwyczaj stabilniejszym protokołem z tych dwóch.

    UDP (User Datagram Protocol) – dane są wysyłane w strumieniu, a pakiety nie mają przypisanych kodów identyfikacyjnych. Pakiety są sprawdzane tylko wtedy, gdy nie zawierają błędów. UDP nie został wyposażony w prawie żadne narzędzia korekty błędów i „nie przejmuje się” zaginionymi pakietami. Z tego powodu jest szybszy i korzysta z niego więcej użytkowników, ale też częściej dochodzi w jego przypadku do utraty połączenia.

    Zalecamy wypróbowanie obu protokołów i używanie tego, z którym połączenie jest lepsze.

    IKEv2/IPSec

    Zalety:
    Wady:
    Bardzo szybki
    Prędkość może być różna w zależności od odległości pomiędzy urządzeniem a serwerem
    Stabilne połączenie
    Działa bardzo dobrze w sieciach komórkowych

    Internet Key Exchange version 2 (IKEv2) to protokół uwierzytelniania używany razem z protokołem IPSec (Internet Protocol Security). Dzięki temu, że IPSec działa w tle jądra systemu, protokół IKEv2 jest bardzo szybki.

    IKEv2 jest wykorzystywany w większości systemów operacyjnych, więc możesz spokojnie go używać zamiast wolniejszego OpenVPN.

    Schemat blokowy pokazujący proces tunelowania protokołu IKEv2 IPsec.

    L2TP/IPsec

    Zalety:
    Wady:
    Relatywnie bezpieczny
    Przestarzały
    L2TP nie ma szyfrowania
    L2TP nie wymaga weryfikacji
    Powolny

    Layer 2 Tunneling Protocol (L2TP) to protokół tunelowania, który sam nie posiada zabezpieczeń, używając do tego celu protokołu IPSec. L2TP pakuje dane dwa razy, co spowalnia prędkość połączenia.

    Schemat blokowy pokazujący proces tunelowania protokołu L2TP IPsec.

    WireGuard

    Zalety:
    Wady:
    Zabezpiecza
    Podatny na DPI (Deep Packet Inspection), ponieważ nie stosuje zaciemniania kodu
    Tylko 4000 wierszy kodu
    Open source
    Super prędkość
    Bezpołączeniowy
    Łatwa konfiguracja

    WireGuard zapewnia większe prędkości niż IKEv2 i OpenVPN, ale składa się tylko z 4000 wierszy kodu (dla porównani OpenVPN ma ok. 70 000). Tak lekki kod pozwala na jego łatwiejsze weryfikowanie oraz w teorii poprawia stabilność.

    Wprawdzie protokół WireGuard nie jest na rynku tyle lat co OpenVPN (i nie został tak dokładnie przetestowany), ale oferuje najwyższej klasy bezpieczeństwo i standardy szyfrowania oraz bezkonkurencyjne prędkości – co zawdzięcza swojej prostocie. Stosowany przez największe platformy, jak Linux, macOS, Windows, Android, itp.

    *WireGuard to zarejestrowany znak towarowy Jasona A. Donenfelda.

    PPTP

    Zalety:
    Wady:
    Łatwa konfiguracja
    Nie tak bezpieczny, jak inne opcje
    Szybki
    Jego zabezpieczenia zostały złamane
    Bardzo przestarzały
    Z łatwością blokowany przez zapory sieciowe

    Point-to-Point Tunneling Protocol (PPTP) to przestarzały i nieaktualny protokół tunelowania, którego nie powinna używać żadna usługa VPN. Obsługuje on tylko szyfry do 128 bitów i jest podatny na zagrożenia typu: 

    Schemat blokowy pokazujący proces tunelowania protokołu PPTP.

    SSTP

    Zalety:
    Wady:
    Łatwo omija zapory sieciowe
    Kod nie został nigdy poddany audytowi
    Może używać standardowego w branży szyfrowania
    Trudny do używania w innych systemach operacyjnych niż Windows
    Stabilne połączenia nawet w przypadku niestabilnej/niepewnej łączności sieciowej
    Kod źródłowy nie jest kodem typu open-source – jest niedostępny dla dostawców VPN
    Łatwa konfiguracja w Windowsie

    Secure Socket Tunneling Protocol (SSTP) to protokół tunelowania, który może wysyłać ruch PPP (Point-to-Point Protocol). SSTP może działać przez port 443, który jest często otwarty w zaporach sieciowych, co pozwala użytkownikom je omijać.

    Jednak protokół SSTP ma dwie wady: nie jest kompatybilny z innymi systemami operacyjnymi niż Windows i Linux, a jego kod nigdy nie został sprawdzony, co prowadzi do spekulacji na temat jego bezpieczeństwa.

    Schemat blokowy pokazujący proces tunelowania protokołu SSTP.

    SoftEther

    Zalety:
    Wady:
    Szybki, stabilny i bezpieczny
    Relatywnie nowy, więc nie było dużo czasu na jego przetestowanie
    Posiada dodatkowe funkcje, których nie mają inne protokoły, np. OpenVPN
    Open source

    SoftEther to oprogramowanie serwerowe i klient VPN w jednym, obsługujące wiele protokołów i udostępnione na zasadzie open source. Posiada zaawansowane funkcje, takie jak graficzny interfejs użytkownika oraz protokół zdalnego wywoływania procedur (RPC) przez HTTPS (Hypertext Transport Protocol).

    SoftEther zostało zaprojektowane tak, by miało szybką przepustowość, co, przynajmniej w teorii, sprawia, że jest ono szybsze od trybu TCP protokołu OpenVPN. Jednak nie jest dostępne na rynku zbyt długo, więc nie zostało tak dokładnie przetestowane jak OpenVPN.

    Co więcej protokół SoftEther wykorzystuje proces tunelowania oparty na Secure Socket Layer (SSL). Oznacza to, że widać podobieństwa w tym, jak protokoły SSTP i SoftEther „tworzą swoje tunele”.

    Schemat blokowy pokazujący proces tunelowania protokołu SoftEther.

    A co z Shadowsocks?

    Powszechnie mylnie rozumiany Shadowsocks nie jest protokołem VPN, ale tunelem serwera proxy opartym na protokole SOCKS5. Jest to projekt typu open source zaprojektowany specjalnie do omijania Chińskiego Muru Ogniowego. Jednak nie jest zbyt wygodny do wdrażania i używania.

    Czemu wybór odpowiedniego protokołu VPN ma znaczenie

    Być może samo połączenie z serwerem VPN będzie dla Ciebie wystarczające. Przecież skoro VPN działa, to po co zastanawiać się nad tym, na jakim protokole bazuje? Ale domyślne ustawienia nie zawsze są najlepszą opcją. Oto co na ten temat mówią eksperci z organizacji NetBlocks:

    Protokół używany w VPN wpływa na opóźnienie sieci, jej działanie oraz niezawodność zaszyfrowanego tunelu”. Śledzimy połączenia na całym świecie i widzimy, że nie wszystkie protokoły są sobie równe, więc konsumenci powinni zapoznać się z wszystkimi opcjami”, mówi Alp Toker, założyciel i dyrektor niezależnej organizacji monitorującej internet NetBlocks.

    Powszechne błędne przekonania dotyczące protokołów VPN

    Protokoły VPN decydują o prędkości połączenia tylko częściowo, jako że wpływa na to wiele innych czynników.

    Protokoły VPN decydują o bezpieczeństwie połączenia: tak i nie. To głównie algorytmy szyfrowania je zabezpieczają, szyfrując Twoje dane.

    To dlaczego protokoły VPN są tak ważne?

    Protokoły pomagają usługom VPN budować i konfigurować sieć w oparciu o już istniejącą cyfrową „bazę”.

    Opracowanie i używanie własnych protokołów jest możliwe, ale potrzebna jest do tego wiedza techniczna, dużo czasu i zasobów. Większość dostawców VPN używa zaufanych i zweryfikowanych protokołów typu open source, zaprojektowanych do działania na różnych systemach operacyjnych. Gdy już zrozumieliśmy te podstawy, możemy przejść do porównania standardowych w branży protokołów.

    Dostawcy VPN oferują różne protokoły – który wybrać?

    WireGuard i IKEv2/IPSec to obecnie dwa najlepsze protokoły VPN w branży. OpenVPN także zapracował sobie na podium, ponieważ teoretycznie pozwala osiągnąć podobne rezultaty, ale jest trudniejszy w obsłudze. Warto tylko wspomnieć, że wiele routerów jest kompatybilnych z OpenVPN, co jest bardzo przydatne, gdy chcesz zabezpieczyć całą domową sieć.

    Szczerze mówiąc, „najlepszy” to mocne słowo, ponieważ tak naprawdę nie da się wybrać jednego protokoły, który sprawdzi się w każdej sytuacji. Twoja decyzja powinna opierać się na konkretnych potrzebach związanych z siecią VPN i jej użytkowaniem. 

    Który protokół VPN jest najbezpieczniejszy?

    Tak jak nie ma „najlepszego” protokołu VPN, nie ma też „najbezpieczniejszego”. SoftEther, WireGuard, SSTP, IKEv2 i OpenVPN zapewniają podobny – bardzo wysoki – poziom bezpieczeństwa. Wszystkie te protokoły zdobyły zaufanie dostawców takich jak Surfshark i NordVPN i nie tylko.

    Jednak nawet w przypadku bezpiecznych protokołów najważniejsze jest to, w jaki sposób dostawca buduje i konfiguruje swoją sieć VPN. Lepiej nie ufać darmowym sieciom VPN, nawet jeśli bazują na WireGuard! Darmowe sieci VPN są często wiązane ze sprzedażą danych użytkowników, lub gorzej – infekowaniem urządzenia oprogramowaniem reklamowym.

    Który protokół VPN jest najszybszy?

    Ręka ciągnąca dźwignię oznaczoną jako protokół.

    Wbrew popularnemu mitowi same protokoły VPN nie mają dramatycznego wpływu na prędkość Twojego połączenia. Oto co naprawdę się liczy:

    • Prędkość połączenia internetowego;
    • Kompatybilność i jakość Twojego urządzenia;
    • Obciążenie i przepustowość serwera VPN;
    • Odległość pomiędzy Tobą a serwerem VPN.

    Który protokół VPN jest najbardziej stabilny?

    OpenVPN TCP wydaje się być najbardziej stabilnym protokołem, zwłaszcza w niepewnych sieciach. Ale ceną jest prędkość. TCP poświęca więcej czasu niż UDP na przekazanie każdego bita informacji.

    Który protokół VPN jest najlepszy do streamowania?

    Lubisz ten moment, gdy oglądasz swój ulubiony serial i nagle pojawia się ekran buforowania? Głupie pytania – nikt nie lubi. Możesz tego uniknąć, używając szybkich i stabilnych protokołów takich jak WireGuard i IKEv2/IPsec – oba są idealne do streamingu treści bezpiecznie i bez buforowania.

    Uwaga: Zabraniamy używania usług Surfshark do celów niezgodnych z prawem, ponieważ narusza to nasze Warunki. Twoim obowiązkiem jest dopilnować, aby Twoje działania podejmowane podczas używania usług Surfshark były zgodne z wszelkimi obowiązującymi przepisami, a także z warunkami innych dostawców usług i stron internetowych, z których korzystasz podczas używania Surfshark.

    Który protokół VPN jest najlepszy do grania?

    Gdy grasz w gry w internecie, Twoje postępy zależą nie tylko od umiejętności, ale także od prędkości połączenia.

    Jeśli planujesz grać w gry z VPN, Twoim celem jest jak najmniejsze spowolnienie połączenia. Wybierz więc WireGuard, jako główny protokół VPN. Jest to obecnie najszybsza opcja, która aż prosi się o włączenie podczas grania.

    Dlaczego WireGuard, OpenVPN i IKEv2 to najlepsze protokoły VPN

    Większość protokołów oprócz WireGuard, OpenVPN i IKEv2, to protokoły albo przestarzałe, albo pełne luk w zabezpieczeniach. Nie istnieje tak naprawdę żaden dobry powód do używania innych protokołów niż te trzy. 

    Tak naprawdę jeden protokół wystarczy, by zapewniać dobrą usługę VPN, ale ze względu na różnice w kompatybilności z routerami i różne systemy operacyjne oferujemy wszystkie trzy.

    Sprawdź protokoły VPN w akcji

    Teraz już wiesz wszystko, co użytkownik sieci VPN powinien wiedzieć o protokołach. To ważne, by wybierając najbezpieczniejszy VPN z możliwych, wybrać także protokół odpowiadający Twoim potrzebom. Do codziennego użytku polecamy WireGuard lub IKEv2 , a jeśli chcesz skonfigurować VPN na routerze, wybierz OpenVPN. Dobra wiadomość: Surfshark ma wszystkie trzy!

    Przetestuj teorię
    Znajdź najlepszy protokół VPN dla Ciebie
    Surfshark

    Najczęściej zadawane pytania

    Który protokół będzie najlepszy w sieci VPN?

    Większość usług VPN automatycznie wybiera najlepszy protokół dla Twojego połączenia, więc nie musisz się nad tym zastanawiać. Ale oczywiście najlepiej jest przetestować je wszystkie. 

    Jaka sieć VPN jest najlepsza?

    Najlepsza sieć VPN to niezawodna usługa, która nie rejestruje Twojej aktywności w sieci i ma środki na podążanie za trendami ze świata cyberbezpieczeństwa. 

    Jaki jest najnowszy protokół VPN?

    WireGuard to najnowszy protokół VPN. Jest także powszechnie uważany za szybki i bezpieczny.

    Czy UDP jest dobry dla VPN?

    Tak. UDP to jeden z najlepszych protokołów dla VPN, ponieważ jest stabilny, niezawodny i szybki.

    Jakie są trzy najpopularniejsze protokoły VPN?

    WireGuard, OpenVPN i IKEv2/IPSEC to obecnie trzy najlepsze protokoły VPN. To dlatego są też najpopularniejsze wśród renomowanych dostawców VPN.