Iemand die je IP-adres (Internet Protocol) weet te bemachtigen, kan je online activiteiten tracken, je met gerichte advertenties bestoken en zelfs onder jouw naam cybermisdaden plegen. Voor sommige van deze acties is uiteraard meer nodig dan alleen maar je IP-adres, maar het speelt wel een belangrijke rol. Dus laten we eens kijken waarvoor je IP-adres kan worden gebruikt en hoe je jezelf kunt beschermen.
Alles over IP-adressen
Voordat we het over de problemen gaan hebben, leggen we eerst uit wat IP-adressen zijn. Als je weet wat het zijn en waarvoor ze dienen, begrijp je de risico’s beter. Dus zelfs als je al weet wat IP-adressen zijn, kan het geen kwaad om dit nog eens door te lezen. In het kort:
Wat is een IP-adres? | IP staat voor Internet Protocol. Een IP-adres is in feite het postadres van je computers en andere apparaten op internet. Het IP-adres is essentieel om je data van punt A naar punt B op internet te versturen. Zonder IP-adressen zou je apparaat niet weten hoe het een website of dienst zou moeten bereiken en zouden websites of diensten niet weten hoe ze informatie terug moeten sturen naar je apparaat. Een IP-adres ziet er meestal zo uit: 104.124.145.85. |
Hoe kom ik aan een IP-adres? | Je IP-adres wordt toegekend door je ISP (Internet Service Provider). Alle ISP’s hebben een eigen serie IP-adressen die door regionale internetregisters aan ze zijn toegekend, zodat ze hun klanten unieke IP-adressen kunnen toewijzen uit hun specifieke serie. |
Hoe kan ik mijn IP-adres vinden? | De eenvoudigste manier om je IP-adres te vinden is via een online IP-tool. Deze zijn meestal gratis, snel en eenvoudig te gebruiken. Als je naar de pagina Wat is mijn IP-adres? gaat, weet je jouw IP-adres binnen een paar seconden. |
Welke informatie kan iemand uit mijn IP-adres halen? | Je echte IP-adres kan bij benadering je fysieke locatie en je ISP (Internet Service Provider) onthullen. Dat lijkt misschien niet belangrijk, maar IP-adressen kunnen in de verkeerde handen vallen en tot problemen leiden. |
Wat kun je precies met een IP-adres doen? Hieronder lees je over de belangrijkste bedreigingen die het gevolg kunnen zijn van een gelekt IP-adres.
Wat kun je doen met een IP-adres?
Met een IP-adres kun je iemands ISP en, bij benadering, iemands fysieke locatie bepalen. Dus iemand die over jouw IP-adres beschikt, kan deze informatie gebruiken om je online ervaring te beïnvloeden. Dit is vooral een risico als zo iemand ook andere soorten informatie over je heeft, zoals je bsn (burgerservicenummer) of rijksregisternummer.
Laten we eens kijken wat derde partijen zoal kunnen doen als ze je IP-adres te pakken hebben gekregen.
Dit kunnen ze doen met je IP-adres:
Surveillance en controle:
- Je online activiteiten tracken.
- Je bandbreedte beperken op basis van je activiteit (ISP).
- Prijzen aanpassen.
- Toegang tot websites beperken.
Kwaadwillende doelen en misbruik:
- Gerichte advertenties en spam.
- DDoS-aanvallen.
- Gepersonaliseerde phishingaanvallen.
- Je IP-adres gebruiken voor illegale activiteiten.
- Je gegevens verkopen op het darkweb.
- Toegang verbieden tot online games.
Je online activiteiten tracken
Een IP-adres is een van de belangrijkste gegevens om je online activiteiten te tracken. Eigenaren van websites kunnen het bijvoorbeeld gebruiken om je te identificeren, je gedrag te volgen en je gerichte advertenties of prijzen aan te bieden op basis van je locatie of browsegewoonten.
Je bandbreedte beperken op basis van je activiteit
Aan de hand van je IP-adres kan je ISP (Internet Service Provider) zien wat je online doet en besluiten om je verbinding te vertragen als men vindt dat je te veel data verbruikt, bijvoorbeeld door streamen, gamen of het delen van bestanden.
Prijzen aanpassen op basis van IP-locatie
Websites kunnen zien waarvandaan je browset door naar je IP-adres te kijken. Soms passen ze je prijzen aan op basis van die informatie. Als je bijvoorbeeld online shopt vanuit een gebied of land met hogere lonen, zie je soms hogere prijzen dan iemand die ergens anders zit te shoppen.
Toegang tot websites beperken op basis van geografische locatie
Heb je wel eens de melding “Niet beschikbaar in jouw regio” gezien nadat je op een video klikte of een website bezocht? Dit heet geoblocking: je locatie kan worden afgeleid van je IP-adres, dus websites en online diensten kunnen de toegang beperken op basis van je fysieke locatie.
In tegenstelling tot IP-blokkering zijn deze beperkingen niet persoonlijk bedoeld, maar gelden ze voor iedereen op die fysieke locatie.
Gerichte advertenties
Adverteerders kunnen je gegevens tracken door bij te houden welke websites je bezoekt. Zo kunnen ze je advertenties tonen die aansluiten op je interesses. En soms kan dat best handig zijn.
Maar vaak betekent het ook dat toekomstige zoekopdrachten beïnvloed worden. Je zoekmachine kan zoekresultaten tonen die zijn gebaseerd op dingen die je eerder geneigd bent te kopen (op basis van je IP-adres en andere persoonlijke gegevens) in plaats van de meest relevante zoekresultaten.
DDoS-aanvallen
Je IP-adres kan ook worden gebruikt voor DDoS-aanvallen (Distributed Denial-of-Service): dit zijn kwaadwillende pogingen om je internetverbinding te laten crashen door deze te overstelpen met verkeer.
Een beetje hetzelfde effect als wanneer je veel te veel programma’s open hebt op een oude laptop, zodat deze vastloopt. Tijdens een DDoS-aanval zijn het geen programma’s, maar een ononderbroken stroom verbindingsverzoeken die tegelijk op je netwerk binnenkomen zodat je niets meer kunt. Zo’n aanval kan worden uitgevoerd door een verveelde hacker, een boze gamer of iemand die gewoon zin heeft om chaos te veroorzaken en iemands dag te verpesten.
Gepersonaliseerde phishingaanvallen
Als hackers je IP-adres te pakken krijgen, kunnen ze achterhalen wie je ISP is en zich vervolgens voordoen als je ISP. Op die manier kunnen ze uitgebreide phishingaanvallen uitvoeren en proberen je over te halen om je persoonlijke gegevens te delen. Als je hierin trapt, kunnen ze je identiteit stelen of je financiële gegevens verkopen op het darkweb.
Je IP-adres gebruiken voor illegale activiteiten
Als het hackers lukt om malware op je systeem te installeren, kunnen ze je IP-adres hijacken en doen alsof hun activiteiten afkomstig zijn van jou. Zo kunnen ze zich verbergen achter jouw digitale identiteit en jou framen voor hun illegale activiteiten.
Maar je IP-adres alleen is hiervoor niet genoeg: meestal gaat dit in combinatie met malwarebedreigingen. Toch is het goed om te weten dat je IP-adres als tool kan worden gebruikt als het in verkeerde handen valt.
Iemand in de problemen brengen door schending van copyright
Op dezelfde manier kunnen kwaadwillenden het laten lijken alsof ze via jouw IP-adres content waar copyright op berust downloaden of online delen. Hierdoor zou jij in de problemen kunnen komen vanwege schending van copyright.
Je gegevens verkopen op het darkweb
Je IP-adres alleen is misschien niet echt iets waard. Maar in combinatie met andere gegevens (zoals je naam, locatie of gegevens van sociale media) is het ineens heel waardevol.
Het kan ook worden gecombineerd met andere IP-adressen en profielen tot grotere pakketten die worden doorverkocht, bijvoorbeeld aan datamakelaars, scammers of echte cybercriminelen.
Maar wat als je buurman je wifi hackt? Dat is weer een heel ander probleem. Geen zorgen: in onze uitgebreide handleiding lees je hoe je je wifi afschermt voor je buren.
Toegang verbieden tot online games
Verbannen worden in online games komt vaker voor dan je denkt, vooral op kleinere servers of servers in eigen beheer. Bij grote, populaire videogames is er meestal een goede reden voor nodig om je de toegang te verbieden, maar admins van privéservers of door een gemeenschap gerunde servers kunnen je soms al blokkeren omdat ze je vervelend vinden of omdat je ze bijvoorbeeld hebt verslagen in hun eigen game.
Dit gebeurt meestal op basis van je IP-adres. Dus als je wilt voorkomen dat je wordt geblokkeerd, kun je heel eenvoudig een VPN gebruiken om je IP-adres te maskeren.
Apparaten hacken
Voor het hacken van je apparaat is meer nodig dan alleen je IP-adres, maar het kan wel het uitgangspunt zijn. Je IP-adres in combinatie met je poortnummer kan hackers voldoende informatie bieden om te proberen in te breken in je thuisnetwerk. Als dit lukt, kunnen ze malware verspreiden op je apparaat en het overnemen.
Het is erg onwaarschijnlijk dat je apparaat wordt gehackt met behulp van alleen je IP-adres, maar het is een risico.
Hoe komt iemand achter je IP-adres? 9 veelgebruikte methoden
Misschien denk je dat het voldoende is om je IP-adres niet te delen. Maar het is vrij gemakkelijk om iemands IP-adres te achterhalen. Zo werkt het:
- Via je netwerk: iedereen die verbinding maakt met je netwerk kan eenvoudig je IP-adres achterhalen, omdat een netwerk alle gekoppelde apparaten hetzelfde IP-adres geeft.
- Via de websites die je bezoekt: telkens wanneer je een website opent (inclusief sociale media en online formulieren die je invult), registreert deze website je IP-adres.
- Via advertenties: zowel legitieme advertenties als phishingadvertenties kunnen je gegevens registreren als je erop klikt.
- Via e-mails die je verstuurt: in sommige oudere e-mailprogramma’s staat je IP-adres in de header.
- Via forums: als je deelneemt aan online discussies in forums, kunnen de admins van forumdraadjes je IP-adres zien bij elk bericht dat je post.
- Via P2P-filesharing: filesharingtechnologieën tonen het IP-adres van iedereen die bestanden uploadt of downloadt.
- Via nepwifihotspots: de admin van de hotspot kan het IP-adres zien van iedereen die verbinding maakt met de hotspot.
- Via fysieke toegang tot je apparaat: iemand die toegang weet te krijgen tot je fysieke apparaat zonder dat je het in de gaten hebt, kan binnen een paar seconden je IP-adres achterhalen.
- Door middel van social-engineering-aanvallen: hackers kunnen je IP-adres achterhalen door zich voor te doen als iemand die je vertrouwt en je ertoe verleiden zelf je IP-adres bekend te maken.
Hoe kun je je IP-adres beschermen?
Nu je bekend bent met de risico’s en weet hoe iemand je IP-adres kan achterhalen, gaan we het hebben over hoe je je IP-adres kunt beschermen:
- Update je firewall: firewalls zijn er om je te beschermen, maar dat kan alleen met de meest recente updates. Als je de updates voor je firewall niet installeert, kun je belangrijke beveiligingsfixes en updates voor betere prestaties mislopen.
- Gebruik veilige wachtwoorden: gebruik altijd veilige, unieke wachtwoorden voor al je apparaten en accounts en wijzig ze regelmatig. Zwakke, meerdere keer gebruikte of oude wachtwoorden maken het gemakkelijker voor hackers om zogenaamde bruteforce-aanvallen uit te voeren (scripts waarmee een computer net zo lang je wachtwoord blijft raden tot het gevonden is).
- Gebruik een VPN: een Virtual Private Network verstuurt je internetactiviteiten via een of meer servers. De VPN maskeert je persoonlijke IP-adres en geeft je een nieuw IP-adres. Dit maakt het vrijwel onmogelijk voor hackers om je nieuwe IP-adres naar jou te herleiden. Als je je zorgen maakt dat bepaalde diensten IP-adressen van VPN’s blokkeren, dan kun je dit risico beperken met behulp van Dedicated IP, dat je een persoonlijk, uniek en statisch IP-adres geeft.
- Gebruik een proxy: als je geen VPN kunt gebruiken, kan een betrouwbare proxyserver je IP-adres vervangen door een nep-IP. Wees wel voorzichtig met gratis proxy’s, want deze vormen een risico voor je privacy. Kies altijd een betrouwbare proxy.
- Controleer je privacyinstellingen: als je een dienst gebruikt die je persoonlijke gegevens verzamelt (bijvoorbeeld sociale media), controleer dan je privacyinstellingen. Bij veel diensten kun je aangeven dat je IP-adres niet of slechts voor bepaalde doeleinden mag worden gedeeld.
- Vraag je ISP om een dynamisch IP-adres: de meeste internetproviders wijzen standaard dynamische IP-adressen toe, maar het is de moeite waard om dit toch even te controleren. Als je ISP je een statisch IP-adres heeft gegeven, vraag dan of ze dit omzetten naar een dynamisch adres. Zo wijzigt je IP-adres automatisch elke paar uur, waardoor het moeilijker is voor derde partijen om je voortdurend te tracken of je tot doelwit te maken.
- Gebruik mobiele data: je mobiele verbinding wijst je telkens wanneer je een verbinding maakt een dynamisch IP-adres toe. Dit kan handig zijn als je snel wilt wisselen van je gebruikelijke netwerk.
Welke andere voordelen heeft een VPN?
Behalve dat je er je IP-adres mee kunt wijzigen, biedt een VPN meer veiligheid, meer vrijheid en meer privacy online. Nog een paar voordelen van een VPN:
- Beveiliging van je data: een VPN versleutelt alle data die wordt verstuurd door je apparaat, waardoor ze onleesbaar zijn voor je IPS, iemand die je lokale netwerken in de gaten houdt of hackers die misbruik proberen te maken van openbare wifihotspots.
- Betere toegang: in sommige landen wordt gebruikgemaakt van onderdrukkende censuur, waardoor je beperkte of geen toegang hebt tot sociale media of nieuwswebsites. Met een VPN kun je verbinding maken met een server in een ander land, zodat je toegang hebt tot het hele internet.
- Maskeren van je locatie: met behulp van je IP-adres is je fysieke locatie bij benadering te bepalen. Door je IP-adres te maskeren met een VPN verberg je zowel je daadwerkelijke IP-adres als je echte locatie. Dit biedt meer privacy.
- Voorkomen van bandbreedtebeperking op basis van activiteiten: sommige ISP’s vertragen je verbinding op basis van wat je online doet, vooral tijdens activiteiten die veel dataverkeer vereisen, zoals streamen, gamen of het delen van bestanden. Een VPN verbergt dit soort activiteiten, waardoor het moeilijker is voor een ISP om je snelheid te beperken op basis van je activiteiten.
Wat moet je doen als iemand je IP-adres heeft?
Als iemand je IP-adres heeft, moet je het meteen wijzigen. Dit kun je meestal doen door contact op te nemen met je ISP en te vragen of ze je een ander IP-adres kunnen toewijzen. Je kunt ook overstappen op een andere provider. Als je netwerk verandert, verandert je IP-adres als het goed is ook.
Zodra je een nieuw IP-adres hebt, is de volgende stap om het te beveiligen en te voorkomen dat het weer in handen van derden valt. Een van de betrouwbaarste manieren om dat te doen, is met behulp van een betrouwbare VPN, bijvoorbeeld Surfshark. Als je verbinding maakt met een VPN-server, maskeert deze direct je echte IP-adres voor derde partijen. Vermijd echter gratis VPN’s, want deze beschikken meestal niet over de beveiligingsfuncties die je nodig hebt om je te beschermen.
Conclusie: zorg dat je de controle houdt over je IP-privacy
Je weet nu dat je IP-adres niet zomaar een rijtje cijfers is: het kan worden gebruikt om je toegang tot verschillende websites te beperken, je gegevens te tracken en zelfs om je identiteit te stelen. Gelukkig weet je nu ook hoe je jezelf en je IP-adres moet beschermen. Misschien met een VPN?
Wil je meer weten over cyberbeveiliging? De beste tips en trucks vind je in onze superkorte video’s op ons TikTok-account @ Surfshark. Je hoeft alleen maar op de Volg-knop te klikken.
Veelgestelde vragen (FAQ)
Moet ik me zorgen maken als iemand mijn IP-adres heeft?
Ja, daar moet je je wel een beetje zorgen over maken. Iemand die je IP-adres heeft, kan je de toegang verbieden tot games of websites, DDoS-aanvallen lanceren of proberen je persoonlijke gegevens te achterhalen. Dus als je vermoedt dat iemand je IP-adres heeft, kun je het beste je IP-adres wijzigen of een VPN gaan gebruiken om jezelf te beschermen.
Wat is het verschil tussen een privé-IP en een openbaar IP?
Het belangrijkste verschil tussen een privé-IP en een openbaar IP is zichtbaarheid: privé-IP’s worden intern gebruikt en zijn niet zichtbaar online, terwijl openbare IP’s zichtbaar zijn voor websites en online diensten die je gebruikt:
• Privé-IP: deze IP-adressen worden door je apparaten en je router binnen je thuisnetwerk of lokale netwerk gebruikt om met elkaar te communiceren. Elk apparaat binnen je netwerk heeft een uniek privé-IP en andere netwerken kunnen dezelfde privé-IP’s hebben zonder dat dit conflicten oplevert, omdat ze alleen intern worden gebruikt.
• Openbaar IP: dit is het adres dat je ISP je toekent voor je verbinding met het internet. Dit is hoe het internet je ziet en het is het IP-adres waar anderen naar verwijzen als ze het hebben over IP-tracking of online privacy.
Kun je je IP-adres veranderen?
Ja. Dit zijn de twee belangrijkste manieren:
• Je kunt je IP-adres permanent wijzigen door een nieuw IP-adres aan te vragen bij je ISP.
• Je kunt je IP-adres tijdelijk wijzigen door een VPN te gebruiken. Zodra je een verbinding hebt gemaakt met een VPN-server, verandert je zichtbare IP-adres in dat van de server. Zolang je een VPN gebruikt, blijft je echte IP-adres verborgen.
Hoe weet ik of mijn IP-adres wordt gelekt?
Als je een VPN gebruikt en wilt controleren of je IP-adres wordt gelekt, kun je dit doen met een IP-adreschecker. Als het getoonde IP-adres hetzelfde is als je echte IP-adres, kan er sprake zijn van een lek. Maar als je een verbinding hebt gemaakt met internet zonder een VPN of een andere methode om je IP-adres te wijzigen, is je IP-adres altijd zichtbaar. Zo werkt het nu eenmaal.
Wat doet een IP-grabber?
Een IP-grabber is software die IP-adressen verzamelt van gebruikers die op een bepaalde link klikken. Iemand die probeert om IP-adressen te verzamelen, kan deze link delen via privéberichten en e-mails, of de link zelfs verwerken in advertenties om je te verleiden erop te klikken.
Wat kan een IP-adres je vertellen?
Een IP-adres kan bij benadering je fysieke locatie, je postcode en de naam van je ISP onthullen. Omdat je IP-adres ook je online verbinding identificeert, kan iemand met genoeg middelen ook je online activiteiten tracken.
Is het legaal om een IP-adres te tracken?
In de meeste gevallen is het niet illegaal om een IP-adres te tracken. Iemands IP-adres tracken is dan misschien niet illegaal, maar IP-adressen gebruiken voor misdadige of illegale activiteiten is dat wél. Hieronder vallen cybermisdaden zoals identiteitsdiefstal, DDoS-aanvallen en het schenden van gegevensbeschermings- en privacywetgeving om gerichte advertenties te tonen.
Hoe weet ik of mijn IP-adres is gehackt?
Technisch gezien is het niet mogelijk om een IP-adres te hacken, want het is niet meer dan een cijferreeks die aan je netwerk is toegekend.
Wat nog het meeste lijkt op het “hacken” van een IP-adres is als iemand je IP-adres weet te achterhalen en het gebruikt voor misdadige doeleinden, zoals aanvallen of identiteitsfraude.