A hand holding a purple onion with sparkles around it.

Chcesz chronić swoją prywatność w sieci? Słusznie!

Jednak zanim zaczniesz przyklejać sztuczne wąsy, zastanów się, czy słyszałeś(-aś) już o przeglądarce Tor. Chociaż niektórzy internauci dbający o bezpieczeństwo porzucają inne przeglądarki na rzecz tej, ona również ma swoje wady.

Czym jest Tor, jak działa i jakie korzyści oraz zagrożenia należy rozważyć? Rozłóżmy to wszystko na czynniki pierwsze.

Spis treści

    Co to jest Tor?

    Tor (skrót od The Onion Router) to przeglądarka internetowa zaprojektowana w celu zwiększenia prywatności i anonimowości. Oficjalnie jest nazywana przeglądarką Tor. Pomaga użytkownikom zachować anonimowość poprzez maskowanie ich adresu IP (protokołu internetowego) i szyfrowanie ruchu w sieci. Dzięki temu Tor ukrywa nawyki przeglądania przed administratorami sieci, dostawcami usług internetowych (ISP) i innymi stronami trzecimi.   

    Cała sieć Tor opiera się na idei trasowania cebulowego, opracowanego w latach 90. przez Marynarkę Wojenną Stanów Zjednoczonych, aby zapewnić bezpieczeństwo poufnej komunikacji rządowej. I chociaż nie wszyscy możemy być jak Jason Bourne, sieć Tor stała się popularna wśród zwolenników prywatności, dziennikarzy i użytkowników internetu, którym zależy na ochronie swojej tożsamości. 

    Dziś inicjatywa jest zarządzana i utrzymywana przez Tor Project, prowadzoną przez wolontariuszy organizację non-profit zajmującą się promowaniem wolności i prywatności w internecie.

    Jak działa Tor?

    Tor korzysta z trasowania cebulowego, aby kierować ruch internetowy użytkownika przez kilka niezależnych węzłów (trasujących routerów cebulowych) w sieci Tor. Wyróżniamy trzy rodzaje węzłów:

    • Węzeł wejściowy: to punkt, w którym Twój ruch trafia do sieci Tor. Węzeł wejściowy widzi Twój rzeczywisty adres IP, ale nie zna miejsca docelowego ruchu internetowego.
    • Węzły pośrednie: to węzły pośredniczące, które prowadzą Twój zaszyfrowany ruch internetowy dalej przez obwód sieci Tor. Węzły pośrednie nie widzą punktu początkowego ani miejsca docelowego ruchu.
    • Węzeł wyjściowy: to ostatni węzeł w obwodzie sieci Tor. Tutaj Twój ruch internetowy opuszcza sieć i dociera do miejsca docelowego. Mimo że węzeł wyjściowy widzi to miejsce docelowe, nie może śledzić żadnego ruchu z powrotem do rzeczywistego adresu IP.
    Infografika ilustrująca, jak działa sieć Tor.

    Te warstwy szyfrowania – przypominające warstwy cebuli – mają uniemożliwić śledzenie historii przeglądania, aktywności online i ruchu internetowego użytkownika. W teorii oznacza to anonimowość w sieci.   

    A w praktyce? Cóż, węzłami sieci Tor zarządzają wolontariusze, zatem Twoje bezpieczeństwo zależy od ich umiejętności i dobrej woli. Z tego względu nie możesz mieć całkowitej pewności, że w sieci Tor otrzymujesz pełną prywatność.

    Jak używać przeglądarki Tor?

    Chociaż wnętrze przeglądarki Tor skrywa zaawansowane rozwiązania, możesz jej używać w ten sam sposób, co pozostałych. Aby rozpocząć, wykonaj następujące kroki:

    1. Pobierz Tor: przejdź do strony Tor Project i pobierz przeglądarkę Tor na swoje urządzenie. Przeglądarka Tor jest dostępna na urządzeniach z systemami Windows, macOS, Linux, Android i iOS. W przypadku iPhone’ów zalecane jest korzystanie z aplikacji Onion Browser.
    2. Zainstaluj Tor: użyj otrzymanych instrukcji, aby zainstalować przeglądarkę Tor. Ze względu na wbudowane funkcje prywatności i komponenty w pakiecie instalacja może potrwać dłużej niż w przypadku innych, popularnych przeglądarek.
    3. Uruchom Tor: otwórz przeglądarkę Tor i zacznij surfować po sieci anonimowo. Poza zmniejszoną prędkością połączenia i nieco większą liczbą testów CAPTCHA korzystanie z przeglądarki Tor nie powinno się zbytnio różnić od Twoich dotychczasowych doświadczeń.

    Sprawdź nasz przewodnik Jak używać przeglądarki Tor?, aby poznać szczegóły na temat uruchomienia i działania przeglądarki.

    Przykłady zastosowania przeglądarki Tor

    Do czego właściwie można wykorzystać przeglądarkę Tor? Oto trzy najpopularniejsze zastosowania:

    Większa prywatność online

    Jeden z powodów wybierania przeglądarki Tor przez użytkowników to uzyskanie większej anonimowości. Przeglądarka Tor ukrywa adresy IP, dlatego monitorowanie aktywności w internecie czy gromadzenie danych online jest znacznie utrudnione.    

    Bezpieczniejsza komunikacja

    Przeglądarka Tor jest często używana do zabezpieczania poufnych wiadomości, np. od aktywistów czy sygnalistów. Cebulowa sieć Tor szyfruje dane i przesyła je przez wiele warstw, dzięki czemu nie można śledzić ani przechwytywać komunikacji między użytkownikami internetu.

    Możesz wierzyć lub nie, ale nawet Edward Snowden użył przeglądarki Tor, aby ujawnić dziennikarzom tajne dokumenty w głośnej sprawie z 2013 roku. 

    Dostęp do stron.onion

    Użytkownicy sieci Tor mają dostęp do stron .onion, których nie można znaleźć za pomocą innych przeglądarek, takich jak Chrome czy Safari. Te strony zapewniają wysoki poziom ochrony prywatności i są projektowane tak, aby dbać o Twoją anonimowość. Popularny przykład to wersja .onion wyszukiwarki DuckDuckGo, która pozwala przeszukiwać sieć bez ryzyka śledzenia i znaleźć strony nieindeksowane przez tradycyjne wyszukiwarki.  

    Zalety sieci Tor

    Zwiększone bezpieczeństwo i prywatność, które zapewnia przeglądarka Tor, przekładają się na następujące korzyści dla użytkowników:

    Ochrona przed inwigilacją

    Przeglądarka Tor osłania Twoja aktywność online przed monitorowaniem przez osoby trzecie dzięki szyfrowaniu i kierowaniu Twojego ruchu internetowego przez serię węzłów. Ruch będzie szyfrowany nawet wtedy, gdy dostawcy usług internetowych, szpiedzy czy hakerzy przechwycą jakiekolwiek dane. Takie działanie nie pozwala na uzyskanie dostępu do Twoich danych – nawet w publicznych sieciach internetowych. 

    Anonimowość online

    Mimo że przeglądanie internetu w pełni anonimowo jest prawie nieosiągalne, Tor chroni Twoją aktywność online poprzez uniemożliwianie stronom i innym usługom online śledzenia Twojego rzeczywistego adresu IP. Dzięki temu namierzanie i zbieranie danych dotyczących Twoich działań online jest o wiele trudniejsze. Przeglądarka Tor może również ograniczać możliwości stron czy reklamodawców w zakresie profilowania Twojej tożsamości online. Osoby trzecie nie mogą skutecznie używać plików cookie czy skryptów dzięki zdolności sieci Tor do częstego rotowania adresów IP.

    Obejście cenzury

    Przeglądarka Tor pozwala na obejście cenzury i lepszy dostęp do informacji. Niektóre rządy wprowadzają restrykcje, które ograniczają wolność użytkowników internetu. Tor walczy z takimi działaniami poprzez szyfrowanie ruchu internetowego i ukrywanie adresu IP użytkownika. To pozwala na bardziej swobodną komunikację.

    Zagrożenia związane z siecią Tor

    Chociaż korzystanie z przeglądarki Tor może zwiększyć ogólne bezpieczeństwo online, wiąże się również z poniższymi zagrożeniami i niedogodnościami.

    • Niskie prędkości połączenia: Trasowanie cebulowe sieci Tor wymaga, aby ruch internetowy przechodził przez wiele węzłów w celu zaszyfrowania. Te warstwy szyfrowania mogą powodować znaczące spowolnienie połączenia internetowego.
    • Blokowanie stron: niektóre strony blokują ruch pochodzący z węzła wychodzącego obwodu Tor, dlatego użytkownicy mogą nie być w stanie otwierać stron z pożądanymi treściami i usługami.
    • Złośliwe węzły: technicznie rzecz biorąc, każdy może skonfigurować węzeł w cebulowej sieci Tor. Istnieje zatem ryzyko, że złośliwe podmioty będą uruchamiać zainfekowane węzły, aby przechwytywać dane. Dotyczy to w szczególności węzłów wychodzących, gdzie ruch internetowy jest odszyfrowywany.
    • Fałszywe poczucie bezpieczeństwa: przeglądarka Tor to potężne narzędzie, jednak ze względu na kilka czynników skuteczność może okazać się niestabilna. Niepoprawna konfiguracja przeglądarki internetowej lub niewłaściwe dodanie wtyczki mogą spowodować wyciek niektórych danych lub narazić Cię na zagrożenia online.
    • Niedozwolone treści: Tor zapewnia dostęp do sieci dark web, w której przeważa nielegalna aktywność. Przypadkowe (lub celowe) interakcje z takimi treściami mogą stanowić poważne ryzyko związane z naruszeniem prawa. 
    • Infekcje złośliwym oprogramowaniem: wiele stron dostępnych w dark webie zawiera szkodliwe wirusy i złośliwe oprogramowanie, które mogą zainfekować Twoje urządzenie. Przeglądarka Tor nie oferuje żadnego programu antywirusowego, który chroniłby użytkownika przed takimi zagrożeniami.    

    Podsumowując, chociaż Tor pozwala uzyskać większą prywatność niż standardowe przeglądarki, nie zapewnia odpowiedniego poziomu bezpieczeństwa w sieci. 

    Rozwiązanie? Rozważ połączenie przeglądarki Tor (lub całkowitą zamianę) z renomowaną usługa VPN, taką jak Surfshark, aby zminimalizować zagrożenia i cieszyć się lepszą ochroną. Ale o tym później.

    Czy przeglądarka Tor jest bezpieczna? Przeczytaj nasz artykuł Czy przeglądarka Tor jest bezpieczna?, aby uzyskać szczegółową odpowiedź na pytanie warte miliona dolarów.

    Tor vs. VPN

    Zarówno Tor, jak i VPN to narzędzia zaprojektowane w celu zwiększenia prywatności online, ale ich sposoby działania są różne.

    Zamiast korzystania z sieci węzłów, VPN kieruje Twój ruch internetowy do bezpiecznego serwera, aby zaszyfrować Twoje dane i zamaskować adres IP. Dane są szyfrowane tylko raz, a dostawca usługi sam zarządza serwerem VPN.

    Tor
    VPN
    Metoda szyfrowania
    Niezależne węzły
    Serwer VPN
    Operator
    Wolontariusze
    Dostawca VPN
    Standardowa liczba poziomów szyfrowania
    Wiele
    Jeden*
    Negatywny wpływ na prędkość
    Ogólnie wyższy
    Ogólnie niższy
    Główny nacisk
    Anonimowość
    Większe bezpieczeństwo, prywatność i dostęp
    Zakres ochrony
    Ruch w przeglądarce
    Całe urządzenie

    * Niektórzy dostawcy usług oferują szyfrowanie wielopoziomowe. Na przykład Dynamic MultiHop od Surfshark pozwala na kierowanie ruchu internetowego przez wiele serwerów, aby uzyskać dodatkowe szyfrowanie.

    Kiedy używać przeglądarki Tor?

    Kiedy lepiej użyć przeglądarki Tor niż sieci VPN? Być może trudno w to uwierzyć, ale przeglądarka Tor w niewielu sytuacjach powinna być pierwszym wyborem – jeśli w ogóle.

    Chociaż niektórzy korzystają z jej, by uniknąć monitorowania lub zarządzać poufnymi danymi, w tym samym celu można użyć sieci VPN. Zarówno Tor, jak i VPN zapewniają większe bezpieczeństwo i prywatność online, jednak działanie VPN jest bardziej stabilne, gdyż nie zależy od możliwości wolontariuszy.

    Poza tym, jako że korzystanie z sieci Tor często skutkuje obniżeniem prędkości połączenia internetowego, przeglądarka nie sprawdza się w przypadku pilnych zadań. Dłuższy czas ładowania może prowadzić do niewygodnego przeglądania stron, dlatego dla osób szukających większego bezpieczeństwa online VPN często jest bardziej efektywną opcją.   

    Kiedy używać VPN

    Sieć VPN, taka jak Surfshark, jest wyborem użytkowników, którzy potrzebują wyższego poziomu prywatności i bezpieczeństwa online. 

    Usługi VPN zapewniają solidne szyfrowanie bez spowalniania prędkości internetu, dlatego połączenie VPN dba o bezpieczeństwo każdej Twojej aktywności w sieci – od streamingu po bankowość internetową.

    Uwaga: Zabraniamy używania usług Surfshark do celów niezgodnych z prawem, ponieważ narusza to nasze Warunki. Twoim obowiązkiem jest dopilnować, aby Twoje działania podejmowane podczas używania usług Surfshark były zgodne z wszelkimi obowiązującymi przepisami, a także z warunkami innych dostawców usług i stron internetowych, z których korzystasz podczas używania Surfshark.

    VPN może z powodzeniem chronić połączenie z publiczną siecią Wi-Fi, zapewnić dostęp do większej ilości treści i zabezpieczyć cały ruch internetowy urządzenia – przychodzący i wychodzący – a nie tylko dane w przeglądarce.

    Jednak co w przypadku, gdy chcesz jedynie zapewnić ochronę swojej przeglądarce? Tym VPN również może się zająć. Dzięki rozszerzeniom Surfshark do przeglądarek Chrome, Firefox i Edge możesz zaszyfrować ruch w przeglądarce bez wpływu na całe urządzenie.

    Korzystanie z przeglądarki Tor z siecią VPN

    Tor może pomóc Ci zachować prywatność w sieci, ale żadne narzędzie nie jest idealne. Używanie przeglądarki Tor wraz z usługą VPN sprawia, że Twoje bezpieczeństwo w internecie znacząco wzrasta.

    Jak widzisz, VPN pomaga użytkownikom przezwyciężyć wiele podatności sieci Tor. Na przykład połączenie się z VPN przed otwarciem przeglądarki Tor sprawia, że adres IP pozostaje ukryty przed węzłem wejściowym i wyjściowym obwodu Tor. W ten sposób ryzyko wycieku adresu IP jest minimalizowane, a Ty możesz obejść restrykcje blokujące użytkowników przeglądarki Tor.

    Co więcej, VPN szyfruje Twój ruch, zanim dotrze on do sieci Tor, dzięki czemu przechwycenie Twoich danych staje się jeszcze trudniejsze.

    Dla osób szukających maksymalnego poziomu prywatności i bezpieczeństwa aktywacja VPN podczas korzystania z przeglądarki Tor jest niezbędna do ochrony aktywności w internecie.

    Sprawdź nasz wyczerpujący artykuł Tor przez VPN, aby poznać jeszcze więcej korzyści i instrukcji konfiguracji.

    Ciesz się większym bezpieczeństwem z VPN

    Mimo pewnych wad Tor oferuje wyjątkowe rozwiązanie zapewniające prywatność przeglądania. 

    Jednak w przypadku większości użytkowników internetu VPN oznacza jeszcze bezpieczniejsze, bardziej płynne surfowanie po sieci. Rozwiązanie takie jak Surfshark, które oferuje najlepszy stosunek jakości do ceny, może skutecznie zwiększyć Twoje bezpieczeństwo online i poradzić sobie z niedoskonałościami sieci Tor.

    Przeglądaj bezpiecznie z Surfshark
    Ochrona całego urządzenia za pomocą VPN
    Surfshark

    Najczęściej zadawane pytania

    Czym jest sieć Tor?

    Sieć Tor to zdecentralizowany system internetu, który kieruje ruch sieciowy przez wiele zaszyfrowanych warstw i serwerów zarządzanych przez wolontariuszy, dzięki czemu śledzenie Twojej aktywności online jest trudniejsze. Ta technologia podnosi poziom Twojej prywatności w internecie i stanowi podstawę działania przeglądarki Tor.

    Czym jest Tor Project?

    Tor Project to organizacja non-profit, która zarządza siecią Tor i przeglądarką Tor. Skupia się na obronie prywatności online i pozwalaniu użytkownikom na anonimowe surfowanie.

    Czym jest przeglądarka Tor?

    Tor to bezpłatna przeglądarka open-source, która kieruje ruch przez sieć Tor, aby zwiększyć prywatność i anonimowość.

    Można ją pobrać na urządzenia z systemami Windows, Linux, Android i macOS. Aplikacja Tor Browser nie jest dostępna na iPhone’y, ale zamiast niej można skorzystać z przyjaznego dla środowiska iOS odpowiednika – Onion Browser. 

    Czy przeglądarka Tor jest bezpieczna? 

    Tor zwiększa prywatność i anonimowość online, jednak nie zapewnia pełnego bezpieczeństwa. Takie zagrożenia jak złośliwy węzeł wejściowy czy wyjściowy mogą zaszkodzić niczego niepodejrzewającemu użytkownikowi przeglądarki Tor, dlatego warto praktykować dobre nawyki związane z bezpieczeństwem i zachować ostrożność.

    Aby uzyskać wyższy poziom bezpieczeństwa, rozważ korzystanie z sieci VPN, takiej jak Surfshark.  

    Czy przeglądarka Tor jest legalna?

    Tak, przeglądarka Tor jest legalna w większości krajów. Jednak organy ścigania w niektórych krajach, takich jak Chiny, Rosja, Iran i Turcja, wprowadziły ograniczenia lub całkowite zakazy dotyczące przeglądarki Tor ze względu na jej zdolność do omijania monitorowania przez rząd.

    Poza tym nawet jeśli korzystanie z przeglądarki Tor samo w sobie jest legalne, nie trzeba wspominać o tym, że wykorzystywanie jej do nielegalnych aktywności w dark webie, przypadkowo lub celowo, jest niezgodne z prawem.     

    W jakim celu używa się przeglądarki Tor?

    Przeglądarka Tor jest powszechnie używana do ochrony prywatności osobistej i anonimowego surfowania po sieci. Tor pomaga również użytkownikom w bezpieczniejszej komunikacji i uzyskiwaniu dostępu do zastrzeżonych treści, szczególnie w regionach o ścisłej cenzurze.  

    Czym jest Onion Browser?

    Onion Browser to bezpłatna przeglądarka open-source zaprojektowana z myślą o urządzeniach z systemem iOS. Chociaż żadna aplikacja z przeglądarką Tor nie jest dostępna na iPhone’y, Onion Browser łączy się z siecią Tor, aby zapewnić użytkownikom większą prywatność online.